Để trở thành Đại biểu Quốc hội cần đáp ứng những điều kiện gì? (Hình từ internet)
Đại biểu Quốc hội được nhân dân tín nhiệm bầu ra thông qua tổng tuyển cử tự do, trực tiếp và bỏ phiếu kín. Đại biểu Quốc hội là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân ở đơn vị bầu cử ra mình và của Nhân dân cả nước, là người thay mặt Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước trong Quốc hội.
Theo Điều 22 Luật Tổ chức Quốc hội 2014 được sửa đổi, bổ sung bởi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội 2020, để trở thành một Đại biểu Quốc hội cần đáp ứng được các điều kiện sau:
- Có một quốc tịch là Việt Nam.
- Trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
- Có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
- Có trình độ văn hóa, chuyên môn, có đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội.
- Liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, lắng nghe ý kiến của Nhân dân, được Nhân dân tín nhiệm.
- Có điều kiện tham gia các hoạt động của Quốc hội.
Về số lượng và thời gian làm việc
- Đại biểu Quốc hội được chia thành 02 nhóm gồm Đại biểu Quốc hội chuyên trách và không chuyên trách với tổng số lượng không quá 500 người. Trong đó, số lượng Đại biểu chuyên trách phải chiếm không dưới 40% tổng số lượng Đại biểu.
- Đại biểu Quốc hội chuyên trách sẽ dành toàn bộ thời gian làm việc để thực hiện các nhiệm vụ của Đại biểu. Trong khi đó, con số này đối với Đại biểu không chuyên trách là không dưới 1/3 thời gian làm việc trong năm.
(Điều 23, 24 Luật Tổ chức Quốc hội 2014)
Hiện nay, Đại biểu Quốc hội đang thuộc khóa XV có nhiệm kỳ từ năm 2021 – 2026.
Hướng dẫn 36-HD/BTCTW ngày 20/01/2021 quy định ngoài việc đáp ứng các yêu cầu chung của một đại biểu Quốc hội thì trường hợp người ứng cử đại biểu Quốc hội đang công tác tại cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước phải là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tiêu biểu, xuất sắc; có quan điểm, lập trường chính trị vững vàng; có năng lực phân tích, hoạch định chính sách, xây dựng pháp luật, có chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn phù hợp với vị trí dự kiến; thể hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, không vi phạm quy định về những điều đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức không được làm.
Cũng theo nội dung của Hướng dẫn, Chính phủ chủ trương không giới thiệu và đưa vào danh sách ứng cử người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực; có tư tưởng cục bộ, bảo thủ, trì trệ; đang bị thanh tra, kiểm tra dấu hiệu vi phạm; người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị để xảy ra vụ, việc tham nhũng, lãng phí, mất đoàn kết; những người vi phạm Quy định 126-QĐ/TW ngày 28/02/2018 của Bộ Chính trị hoặc có vấn đề về chính trị chưa được kết luận. Kiên quyết không để lọt những người không xứng đáng, những người chạy chức, chạy quyền tham gia Quốc hội.
Trương Quang Vĩnh