Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:
Trách nhiệm gọi công dân khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự
Theo Điều 40 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện ra lệnh gọi khám sức khỏe cho công dân trong diện gọi nhập ngũ. Lệnh gọi khám sức khỏe phải được giao cho công dân trước thời điểm khám sức khỏe 15 ngày.
Thời gian khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự từ ngày 01 tháng 11 đến hết ngày 31 tháng 12 hằng năm. Thời gian khám sức khỏe gọi công dân nhập ngũ lần thứ hai theo quy định tại Điều 33 của Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 do Thủ tướng Chính phủ quyết định (tùy vào trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh).
Không thể đi khám nghĩa vụ quân sự do dịch Covid-19 có bị phạt không? (Ảnh minh họa)
Điều 5 Thông tư 95/2014/TT-BQP quy định “lý do chính đáng” khi người thực hiện nghĩa vụ quân sự không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm kiểm tra, khám sức khỏe ghi trong giấy gọi, bao gồm:
(1) Bị ốm hoặc trên đường đi bị ốm, tai nạn.
(2) Thân nhân của người thực hiện nghĩa vụ quân sự gồm bố, mẹ đẻ; bố, mẹ vợ hoặc bố, mẹ chồng; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi hợp pháp đang bị ốm nặng.
(3) Thân nhân của người thực hiện nghĩa vụ quân sự gồm bố, mẹ đẻ; bố, mẹ vợ hoặc bố, mẹ chồng; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi hợp pháp chết nhưng chưa tổ chức tang lễ.
(4) Nhà ở của người thực hiện nghĩa vụ quân sự hoặc nhà ở của thân nhân người thực hiện nghĩa vụ quân sự nằm trong vùng đang bị thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn làm ảnh hưởng đến cuộc sống.
(5) Không nhận được lệnh gọi nhập ngũ do lỗi của người hoặc cơ quan có trách nhiệm hoặc do hành vi của người khác gây khó khăn hoặc cản trở (quy định tại Điều 8 Chương II Thông tư 95/2014/TT-BQP).
Đối với những lý do chính đáng (1) và (2) phải có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc bệnh viện, trạm y tế cấp xã; trường hợp (3) và (4) phải có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã; trường hợp (5) phải có xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Như vậy, tổng hợp các quy định trên, trường hợp của anh Thành bị kẹt lại TP.HCM, không thể kiểm tra, khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự đúng hạn phải có lý do chính đáng mới được chấp nhận
Ví dụ: hiện đang nhiễm, điều trị Covid-19; nhà ở nằm trong khu vực đang cách ly (nếu khu vực không bị cách ly, vẫn đi lại được thì cũng không được xem là lý do chính đáng); khu vực không có phương tiện đi lại do ảnh hưởng của dịch…
Đồng thời, anh Thành phải có giấy xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc bệnh viện, trạm y tế cấp xã và báo cáo cho Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện.
Trong trường hợp không có lý do chính đáng nêu trên mà vẫn không về quê để thực hiện khám nghĩa vụ quân sự thì sẽ bị xử phạt theo Điều 6 Nghị định 120/2013/NĐ-CP như sau:
- Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.200.000 đồng đối với hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm kiểm tra, khám sức khỏe ghi trong giấy gọi kiểm tra, khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự mà không có lý do chính đáng.
- Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc công dân thực hiện kiểm tra hoặc khám sức khỏe theo kế hoạch của Hội đồng nghĩa vụ quân sự.
Như Mai