Mức bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại

Hợp đồng thương mại là gì?

Căn cứ quy định tại Luật Thương mại 2005 thì có thể hiểu hợp đồng thương mại là sự giao kết giữa các thương nhân, tổ chức, cá nhân khác hoạt động có liên quan đến thương mại để thực hiện các hoạt động thương mại.

Trong đó, hoạt động thương mại là hoạt động nhằm mục đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác.

Còn thương nhân bao gồm tổ chức kinh tế được thành lập hợp pháp, cá nhân hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên và có đăng ký kinh doanh.

Mức bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại (Hình từ internet)

Mức bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại là bao nhiêu?

Căn cứ Điều 302 Luật Thương mại 2004 quy định bồi thường thiệt hại là việc bên vi phạm bồi thường những tổn thất do hành vi vi phạm hợp đồng gây ra cho bên bị vi phạm.

Giá trị bồi thường thiệt hại bao gồm giá trị tổn thất thực tế, trực tiếp mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm.

Như vậy, có thể thấy pháp luật hiện hành không quy định cụ thể mức bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại là bao nhiêu, mà mức bồi thường sẽ phụ thuộc vào thiệt hại thực tế mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm.

Bên yêu cầu bồi thường thiệt hại phải chứng minh tổn thất, mức độ tổn thất do hành vi vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm.

Ngoài ra, căn cứ Điều 305 Luật Thương mại 2004 quy định bên yêu cầu bồi thường thiệt hại phải áp dụng các biện pháp hợp lý để hạn chế tổn thất kể cả tổn thất đối với khoản lợi trực tiếp đáng lẽ được hưởng do hành vi vi phạm hợp đồng gây ra; nếu bên yêu cầu bồi thường thiệt hại không áp dụng các biện pháp đó, bên vi phạm hợp đồng có quyền yêu cầu giảm bớt giá trị bồi thường thiệt hại bằng mức tổn thất đáng lẽ có thể hạn chế được.

Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại

Căn cứ Điều 303 Luật Thương mại 2004 quy định trừ các trường hợp miễn trách nhiệm quy định tại Điều 294 Luật Thương mại 2004, trách nhiệm bồi thường thiệt hại phát sinh khi có đủ các yếu tố sau đây:

- Có hành vi vi phạm hợp đồng;

- Có thiệt hại thực tế;

- Hành vi vi phạm hợp đồng là nguyên nhân trực tiếp gây ra thiệt hại.

Theo đó, Điều 294 Luật Thương mại 2004 quy định bên vi phạm hợp đồng được miễn trách nhiệm trong các trường hợp sau đây:

(1) Xảy ra trường hợp miễn trách nhiệm mà các bên đã thoả thuận;

(2) Xảy ra sự kiện bất khả kháng;

(3) Hành vi vi phạm của một bên hoàn toàn do lỗi của bên kia;

(4) Hành vi vi phạm của một bên do thực hiện quyết định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền mà các bên không thể biết được vào thời điểm giao kết hợp đồng.

Bên vi phạm hợp đồng có nghĩa vụ chứng minh các trường hợp miễn trách nhiệm.

Quy định về phạt vi phạm trong hợp đồng thương mại

Căn cứ Điều 300 và 301 Luật Thương mại 2004 quy định phạt vi phạm là việc bên bị vi phạm yêu cầu bên vi phạm trả một khoản tiền phạt do vi phạm hợp đồng nếu trong hợp đồng có thoả thuận, trừ các trường hợp miễn trách nhiệm quy định tại Điều 294 Luật Thương mại 2004.

Mức phạt đối với vi phạm nghĩa vụ hợp đồng hoặc tổng mức phạt đối với nhiều vi phạm do các bên thoả thuận trong hợp đồng, nhưng không quá 8% giá trị phần nghĩa vụ hợp đồng bị vi phạm, trừ trường hợp quy định tại Điều 266 Luật Thương mại 2004.