Danh mục nhóm cây dược liệu quý, hiếm và đặc hữu phải kiểm soát năm 2024 (Hình từ Internet)
Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:
Ngày 30/12/2022, Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành Thông tư 16/2022/TT-BYT về danh mục loài, chủng loại dược liệu quý, hiếm và đặc hữu phải kiểm soát.
Theo đó, các nhóm cây dược liệu (hoặc loài, chủng loại) thuộc Danh mục nhóm cây dược liệu quý, hiếm và đặc hữu phải kiểm soát theo quy định tại Thông tư 16/2022/TT-BYT bao gồm:
STT |
Tên loài, chủng loại dược liệu |
Bộ phận dùng |
Tên khoa học của cây/con làm thuốc |
Mã HS |
1. |
Bách hợp |
Thân củ |
Lilium poilanei Gagnep. - Liliaceae |
1211.90.19 |
2. |
Bát giác liên |
Thân rễ |
Podophyllum tonkinense Gagnep. [P. difforme Hemsl. & E.H.Wilson)] - Berberidaceae |
1211.90.19 |
3. |
Bảy lá một hoa |
Thân rễ |
Paris chinensis Franch. [P. polyphylla var. chinensis (Franch.) H.Hara] - Melanthiaceae |
1211.90.19 |
4. |
Bình vôi |
Rễ |
Stephania rotunda Lour. - Menispermaceae |
1211.90.19 |
5. |
Cẩu tích |
Thân rễ |
Cibotium barometz (L.) J.Sm-Dicksoniaceae |
1211.90.19 |
6. |
Cốt toái bổ |
Thân rễ |
Drynaria fortunei (Kunze ex Mett.) J.Sm. [D. roosii Nakaike] -Polypodiaceae |
1211.90.19 |
7. |
Đẳng sâm |
Rễ |
Codonopsis javanica (Blume) Hook.f. & Thomson - Campanulaceae |
1211.90.19 |
8. |
Hoàng đằng |
Rễ và thân |
Fibraurea recisa Pierre - Menispermaceae |
1211.90.19 |
9. |
Hoàng liên ô rô |
Rễ và thân |
Mahonia nepalensis DC. ex Dippel [Berberis napaulensis var. napaulensis] - Berberidaceae |
1211.90.19 |
10. |
Hoàng tinh hoa đỏ |
Thân rễ |
Polygonatum kingianum Collett & Hemsl. - Convallariaceae (Asparagaceae) |
1211.90.19 |
11. |
Hoàng tinh hoa trắng |
Thân rễ |
Disporopsis longifolia Craib - Convallariaceae (Asparagaceae) |
1211.90.19 |
12. |
Na rừng |
Thân |
Kadsura coccinea (Lem.) A.C.Sm. - Schisandraceae |
1211.90.19 |
13. |
Nam hoàng liên |
Thân và rễ |
Fibraurea tinctoria Lour. [F. chloroleuca] Miers) - Menispermaceae |
1211.90.19 |
14. |
Sâm Lai châu |
Thân rễ và rễ |
Panax vietnamensis var. fuscidiscus K.Komatsu, S.Zhu & S.Q.Cai - Araliaceae |
1211.90.19 |
15. |
Sâm Lang bian |
Thân rễ và rễ |
Panax vietnamensis var. langbianensis N.V.Duy, V.T.Tran & L.N.Trieu - Araliaceae |
1211.90.19 |
16. |
Sâm Ngọc Linh |
Thân rễ và rễ |
Panax vietnamensss Ha & Grushv. - Araliaceae |
1211.90.19 |
17. |
Tắc kè đá |
Thân rễ |
Drynaria bonii Christ - Polypodiaceae |
1211.90.19 |
18. |
Tế tân |
Rễ |
Asarum spp. - Aristolochiaceae |
1211.90.19 |
19. |
Thạch tùng răng cưa |
Toàn cây |
Huperzia serrata (Thunb.) Trevis. - Lycopodiaceae |
1211.90.19 |
20. |
Thổ hoàng liên |
Rễ và thân rễ |
Thalictrum foliolosum DC. - Ranunculaceae |
1211.90.19 |
21. |
Thông đỏ lá dài |
Cành non và lá |
Taxus wallichiana Zucc. - Taxaceae |
1211.90.19 |
22. |
Thông đỏ lá ngắn |
Cành non và lá |
Taxus chinensis (Pilg.) Rehder -Taxaceae |
1211.90.19 |
23. |
Vàng đắng |
Thân |
Coscinium fenestratum (Gaertn.) Colebr. - Menispermaceae |
1211.90.19 |
Được biết, các loài, chủng loại dược liệu quý, hiếm là dược liệu có giá trị đặc biệt về khoa học, y tế, kinh tế, sinh thái, cảnh quan, môi trường hoặc văn hóa - lịch sử mà số lượng còn ít hoặc bị đe dọa tuyệt chủng.
Còn các loài, chủng loại dược liệu đặc hữu là dược liệu chỉ tồn tại, phát triển trong phạm vi phân bố hẹp và giới hạn trong một vùng lãnh thổ nhất định của Việt Nam mà không được ghi nhận là có ở nơi khác trên thế giới.
(Điều 2 Thông tư 16/2022/TT-BYT)
Để loại chọn nhóm cây dược liệu vào Danh mục nhóm cây dược liệu quý, hiếm và đặc hữu phải kiểm soát theo Thông tư 16/2022/TT-BYT thì cần có đầy đủ các tiêu chí như sau:
- Dược liệu được lựa chọn đưa vào Danh mục là dược liệu thuộc danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm được ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp và Nghị định 84/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 06/2019/NĐ-CP;
- Đáp ứng yêu cầu thực tiễn và yêu cầu quản lý nhà nước về dược liệu trong giai đoạn hiện nay.
(Khoản 2 Điều 3 Thông tư 16/2022/TT-BYT)
Các nguyên tắc xây dựng Danh mục nhóm cây dược liệu quý, hiếm và đặc hữu phải kiểm soát bao gồm:
- Đảm bảo mục tiêu bảo vệ nguồn dược liệu quý, hiếm và đặc hữu trong tự nhiên;
- Bảo đảm cơ sở khoa học và phù hợp với các quy định của pháp luật về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm;
- Phù hợp với thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp.
(Khoản 1 Điều 3 Thông tư 16/2022/TT-BYT)