Theo đó, mục đích xây dựng Quy hoạch tổng thể đơn vị hành chính các cấp giai đoạn đến 2030, tầm nhìn đến 2045 như sau:
- Nghiên cứu, đánh giá tổ chức đơn vị hành chính các cấp, đề xuất phương án quy hoạch tổng thể đơn vị hành chính (ĐVHC) của quốc gia và của từng địa phương (đến ĐVHC cấp xã) phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và quy hoạch tổng thể quốc gia;
Bảo đảm các quy định của pháp luật về thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới và sắp xếp ĐVHC; tổ chức hợp lý ĐVHC các cấp phù hợp với thực tiễn và xu thế phát triển của đất nước; nâng cao tỷ lệ đô thị hóa;
Tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị; góp phần phát huy mọi nguồn lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân;
Bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội, tăng cường hiệu lực, hiệu quả của quản lý nhà nước.
- Xác định cụ thể các nội dung công việc, thời hạn, tiến độ hoàn thành và trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương để xây dựng Quy hoạch tổng thể ĐVHC bảo đảm đồng bộ, kịp thời, thống nhất, chất lượng, hiệu quả; thực hiện thành công các mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ, giải pháp nêu tại:
+ Nghị quyết 37-NQ/TW ngày 24/12/2018 của Bộ Chính trị về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã,
+ Kết luận 45-KL/TW ngày 17/11/2022 Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII về định hướng quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050,
+ Kết luận 48-KL/TW ngày 30/01/2023 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030,
+ Nghị quyết 81/2023/QH15 của Quốc hội về quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050,
+ Nghị quyết 35/2023/UBTVQH15 ngày 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030;
Đồng thời, hoàn thành nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 06-NQ/TW và Nghị quyết 63/2022/QH15 về xây dựng quy hoạch tổng thể đơn vị hành chính của quốc gia và từng địa phương phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội.
Theo đó, yêu cầu xây dựng quy hoạch tổng thể ĐVHC các cấp giai đoạn đến 2030, tầm nhìn đến 2045 như sau:
- Nghiên cứu đầy đủ, toàn diện tính khoa học, lịch sử, chính trị, pháp lý, thực tiễn về tổ chức ĐVHC của nước ta, của từng ĐVHC cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã. Đồng thời, xác định các nhiệm vụ và lộ trình thực hiện, bảo đảm việc xây dựng Quy hoạch tổng thể ĐVHC của quốc gia và từng địa phương phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội; bảo đảm tính tương thích đồng bộ giữa Quy hoạch tổng thể ĐVHC và Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn; bảo đảm đến năm 2030 các ĐVHC trong cả nước cơ bản đáp ứng tiêu chuẩn của ĐVHC theo quy định của pháp luật.
- Việc xây dựng Quy hoạch tổng thể ĐVHC phải bám sát chủ trương, định hướng của Đảng, quy định của Quốc hội và Chính phủ về tổ chức, thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới và sắp xếp ĐVHC.
- Huy động sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý trong quá trình xây dựng Quy hoạch tổng thể ĐVHC.
- Nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về tổ chức ĐVHC, khảo sát tại một số nước có trình độ phát triển khác nhau và tổ chức ĐVHC tương đồng với nước ta.
- Xác định nội dung công việc phải gắn với chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm và phát huy vai trò chủ động, tích cực của các bộ, ngành, địa phương trong việc xây dựng Quy hoạch tổng thể ĐVHC.
- Bảo đảm sự phối hợp thường xuyên, hiệu quả, đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương trong việc xây dựng Quy hoạch tổng thể ĐVHC.
Quyết định 139/QĐ-TTg có hiệu lực từ ngày 02/02/2024.