Theo quy định tại Điều 10 Luật Đất đai 2013 thì căn cứ vào mục đích sử dụng, đất đai được phân loại như sau:
- Nhóm đất nông nghiệp.
- Nhóm đất phi nông nghiệp.
- Nhóm đất chưa sử dụng.
Trong đó, đất thổ cư (đất ở) gồm đất ở gồm đất ở tại nông thôn, đất ở tại đô thị thuộc nhóm đất phi nông nghiệp được sử dụng vào mục đích để ở. Người dân chỉ được xây nhà để ở trên đất thổ cư.
Loại đất không có thổ cư thuộc nhóm đất nông nghiệp hoặc đất phi nông nghiệp không phải là đất ở thường được sử dụng với mục đích canh tác trồng trọt, sản xuất, kinh doanh... và đất chưa sử dụng hoặc nhà nước chưa xác định được mục đích sử dụng của nó. Nói chung, người dân không thể xây nhà để ở trên đất không có thổ cư.
Nếu muốn xây nhà ở trên đất này thì người dân cần phải thực hiện các thủ tục xin phép chuyển mục đích sử dụng cho đất.
Có nên mua đất không có thổ cư để xây nhà? (Hình từ internet)
Như đã đề cập ở trên, người dân không được xây nhà để ở trên các loại đất không có mục đích sử dụng là đất ở, trừ trường hợp đã chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở theo quy định của pháp luật về đất đai.
Do đó, người dân cần cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định mua đất không có thổ cư nếu mục đích chính là mua xây nhà để ở.
Dưới đây là một số vấn đề quan trọng mà người dân có thể cân nhắc trước khi mua:
- Xác định được mảnh đất này thuộc diện quy hoạch sang đất ở hay không?
Theo quy định tại Điều 57 và Khoản 1 Điều 52 Luật Đất đai 2013 thì khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở thì phải được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Căn cứ để cho phép chuyển mục đích sử dụng đất phải đảm bảo phù hợp với kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; hhu cầu sử dụng đất thể hiện trong đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất...
Do đó, người dân cần phải kiểm tra quy hoạch sử dụng đất tại địa phương nơi có đất xem thửa đất đinh mua có thuộc diện quy hoạch sang đất ở hay không?
Người dân có thể trực tiếp lên Ủy ban nhân dân cấp huyện để xác định đây có phải đất thuộc diện quy hoạch sang đất ở. Đây là một việc khá quan trọng vì nếu mảnh đất không thuộc diện quy hoạch sang đất ở thì không xin chuyển mục đích sử dụng đất sang đất thổ cư được.
- Đất có đủ điều kiện cần thiết để chuyển mục đích sử dụng đất sang đất theo quy định chung của Luật Đất đai và quy định riêng tại địa phương nơi có đất hay không?
Theo quy định tại Luật Đất đai 2013 và các quy định hướng dẫn liên quan thì đất thuộc một trong các trường hợp sau đây thì chưa được chuyển mục đích sử dụng đất sang đất thổ cư:
- Đất không có sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất)
- Đất hiện đang có các tranh chấp, không được sử dụng ổn định lâu dài.
- Đất đã bị thế chấp hoặc đang bị kê biên.
- Đất đã hết thời hạn sử dụng.
Người sử dụng đất chuẩn bị một bộ hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất lên thổ cư và nộp tại các văn phòng đăng ký đất đai có thẩm quyền - Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện nơi có đất để được giải quyết theo thẩm quyền.
Hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất lên thổ cư bao gồm:
- Đơn xin thay đổi mục đích sử dụng đất theo mẫu;
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ, sổ hồng).
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, đối với các trường hợp nhận hồ sơ không đầy đủ hoặc các thủ tục không được hợp lệ thì trong thời gian 3 ngày các cơ quan tiếp nhận và xử lý hồ sơ phải được thông báo và hướng dẫn người nộp bổ sung để hoàn thiện hồ sơ.
Phòng Tài nguyên và Môi trường sẽ có nhiệm vụ xác nhận hồ sơ, khảo sát thực địa, thẩm định mục đích chuyển đổi sử dụng đất và hướng dẫn người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.
Theo quy định của pháp luật thì thời gian giải quyết chuyển mục đích sử dụng đất không quá 15 ngày, đối với các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thì thời gian thực hiện đối với từng loại thủ tục quy định tại Điều này được tăng thêm 10 ngày, trừ thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai.