Hầu hết các tỉnh miền Nam và Tây Nguyên đề xuất người từ TP.HCM, Long An, Bình Dương, Đồng Nai không ra khỏi khu vực để phòng chống dịch. Trong ảnh: Một người dân về quê nhưng không có giấy xét nghiệm được yêu cầu quay trở lại TP.HCM vào tháng 7-2021 - Ảnh: LÊ PHAN
Cuộc làm việc nhằm bàn phương án đi lại của người dân khi TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và Long An từng bước mở cửa sau ngày 30-9.
"Nếu để người dân về tự phát, địa phương sẽ không chịu nổi"
Tại cuộc họp, đại diện các tỉnh thành gồm TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và Long An cho biết thời gian qua, nhờ sự giúp đỡ của các tỉnh thành, cũng như sự chi viện của trung ương và nỗ lực của từng địa phương nên 4 tỉnh, thành này từng bước kiểm soát dịch bệnh, mở lại các hoạt động sản xuất an toàn.
Do vậy, sắp tới 4 địa phương này mong muốn đón công nhân ở các tỉnh trở lại làm việc, đồng thời cũng tha thiết đề nghị người dân đang ở trong địa phương tiếp tục ở lại, không tự phát về quê. Các tỉnh, thành cam kết sẽ đảm bảo an sinh xã hội như trước nay đã làm, tiêm vắc xin cho bà con và sớm khôi phục sản xuất để bà con có việc làm.
Thời gian qua, giữa 4 tỉnh thành nói trên và các tỉnh, thành khác đã phối hợp chặt chẽ để đưa đón một lượng người dân của các tỉnh đang sinh sống tại 4 tỉnh về quê an toàn, có kiểm soát. Tuy nhiên cũng có một bộ phận người dân về tự phát, trong khi nhiều tỉnh tỉ lệ tiêm vắc xin phòng COVID-19 còn thấp, lực lượng y tế mỏng nên rất khó khăn trong kiểm soát.
Tại cuộc họp, lãnh đạo hầu hết các tỉnh miền Nam và Tây Nguyên cũng thống nhất kiến nghị Chính phủ có chỉ thị yêu cầu sau ngày 30-9, TP.HCM, Long An, Bình Dương, Đồng Nai vẫn giữ nguyên các biện pháp kiểm soát như hiện nay, không để người dân từ 4 tỉnh, thành này tự phát đi về các địa phương.
Nguyên tắc nới lỏng dần bên trong nhưng vẫn kiểm soát chặt chẽ việc đi lại với các tỉnh bên ngoài. Riêng TP.HCM, Long An, Bình Dương, Đồng Nai đã có tỉ lệ tiêm vắc xin cao được phép nới lỏng cho người dân đi lại trong 4 tỉnh, thành.
Ngoài ra, những trường hợp thật sự phải về thì TP.HCM, Long An, Bình Dương, Đồng Nai phối hợp chặt với các tỉnh, thành khác tổ chức đưa bà con về chu đáo, có kiểm soát.
Theo Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau Nguyễn Tiến Hải, vừa qua Cà Mau chủ động tổ chức đón 400 người dân của tỉnh ở TP.HCM và các tỉnh về quê. Dù vậy hàng ngày có nhiều người tự phát về quê gây khó khăn cho việc kiểm soát dịch.
Theo ông Hải, cả nhân lực và vật lực về y tế của Cà Mau đều kém hơn nhiều tỉnh, mặt khác đến nay toàn tỉnh mới có 13% dân số tiêm mũi 1, 5,2% tiêm đủ 2 mũi, nếu sắp tới người dân được tự phát về quê, xảy ra lây lan dịch trong cộng đồng sẽ chịu không nổi.
Vì vậy Cà Mau đề nghị Chính phủ không cho dân về tự phát, nếu về phải được tỉnh tổ chức căn cứ trên năng lực tiếp nhận người cách ly của tỉnh. Mặt khác tổ chức tiêm đủ vắc xin cho tất cả lái xe đi các địa phương phải tiêm đủ 2 mũi vắc xin bởi đây là nhóm nguy cơ lây nhiễm rất cao.
Bí thư Tỉnh ủy Bình Phước Nguyễn Mạnh Cường cho rằng dưới góc độ của các tỉnh vẫn giữ được "vùng xanh" như Bình Phước, tỉnh đề xuất phải có tiếp cận từng bước, thận trọng khi nới lỏng việc đi lại giữa các tỉnh "vùng đỏ" với các tỉnh khác.
Ông Cường dẫn chứng Bình Phước mỗi ngày có khoảng 4.000 lái xe ra vào tỉnh, nhưng trong vòng mấy ngày đã phát hiện hơn 60 ca nhiễm COVID-19. Nếu cho người dân từ các tỉnh đi lại tự do, có thể 2-3 tuần Bình Phước đã trở thành "vùng đỏ".
Do vậy ông Cường đề xuất đối với TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và Long An có thể nới lỏng các hoạt động bên trong để đảm bảo đời sống người dân. Việc đi lại giao lưu với các tỉnh có thể nới ra nhưng phải đảm bảo an toàn phòng chống dịch. Việc đón dân từ các tỉnh, thành này về quê phải tổ chức trật tự, không tự phát và tùy vào năng lực tiếp nhận cách ly của các tỉnh.
2,1 triệu người đang có nguyện vọng về quê
Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng cho biết theo thống kê, hiện có 3,5 triệu người các tỉnh, thành trong cả nước đang làm việc tại TP.HCM, Long An, Bình Dương, Đồng Nai. Trong đó có 2,1 triệu người đang có nguyện vọng về quê.
Theo ông Hùng, hiện ngoài 4 tỉnh trên có tỉ lệ tiêm vắc xin cao, các tỉnh khác tỉ lệ tiêm chủng COVID-19 toàn dân còn rất thấp, do đó nếu không kiểm soát việc người dân đi lại sẽ có nguy cơ lây lan dịch bệnh rất phức tạp, nguy hiểm.
Ông dẫn chứng kinh nghiệm khi TP.HCM công bố gia hạn các đợt giãn cách đã có hàng trăm nghìn người về quê, trong số đó đã có người đưa dịch về các tỉnh.
Bộ Công an đề nghị Thủ tướng chỉ đạo TP.HCM, Long An, Bình Dương, Đồng Nai quán triệt huy động hệ thống chính trị cơ sở nắm chắc từng người dân có nguyện vọng về quê để vận động ở lại. Khi người dân ở lại phải cam kết tiêm vắc xin, miễn, giảm tiền nhà trọ, chi phí sinh hoạt cũng như hỗ trợ việc làm để tạo thu nhập cho người dân yên tâm ở lại.
Khuyến khích doanh nghiệp đón người dân từ các tỉnh quay lại TP làm việc. Nếu người dân đã ra đường, tập trung ở các chốt thì kiên quyết vận động người dân trở về, không để người dân đi tự do.
Đối với các địa phương có số lượng công dân lớn đang sinh sống tại 4 tỉnh, thành trên, ông Hùng đề nghị lãnh đạo địa phương chỉ đạo công an, quân đội phát hiện sớm các đội nhóm kêu gọi người dân về quê tự pháp để răn đe, xử lý.
Mặt khác, các địa phương cũng cần có tiêu chí, kế hoạch công khai việc đón công dân về, trong đó tập trung cho người già, phụ nữ có thai, trẻ em, người yếu thế. Nếu chỉ nói đón mà không công khai thì người dân không tin và sẽ tự phát đi về.
Ông Hùng cũng lưu ý các tỉnh thống nhất việc xử lý tình huống người dân tập trung đông tại các điểm chốt, cơ quan chức năng không xử lý cứng nhắc dẫn đến sự đối đầu không cần thiết. Các tỉnh phải có lực lượng thường trực để xử lý việc người dân tự phát về quê.
Sẽ tạo điều kiện để người dân đi lại khi tỉ lệ tiêm vắc xin cao
Đại diện Bộ Y tế cho biết thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Y tế dồn lượng vắc xin COVID-19 phân bổ cho TP.HCM, Long An, Bình Dương, Đồng Nai, trong khi nhiều tỉnh khác tỉ lệ tiêm vắc xin còn thấp, nguy cơ lây nhiễm còn cao.
Vì thế ngay việc đi lại của người dân ở TP.HCM, Long An, Bình Dương, Đồng Nai về các tỉnh, thành vẫn phải kiểm soát. Kể cả những người được về cũng phải cách ly nghiêm ngặt theo quy định.
Kết luận cuộc họp, Tổ công tác đặc biệt của Chính phủ thống nhất kiến nghị của các tỉnh. Mặt khác cho biết Tổ công tác đã kiến nghị Thủ tướng tiếp tục ưu tiên phân bổ vắc xin cho TP.HCM, Long An, Bình Dương, Đồng Nai và các tỉnh, thành lân cận.
Dự kiến trong vòng 1 tháng nữa khi lượng vắc xin ưu tiên phân bổ cho các tỉnh, thành trong khu vực nhiều, tăng độ phủ vắc xin để việc giao lưu qua lại thuận lợi. Khi tỉ lệ tiêm vắc xin của các tỉnh, thành khác cao lên sẽ tạo điều kiện để người dân đi lại.
Tổ công tác đặc biệt đã đồng ý với các tỉnh và sẽ kiến nghị với Thủ tướng sớm có công văn chỉ đạo cụ thể.
VIỄN SỰ - TIẾN LONG