Đề xuất bổ sung đối tượng là cử tri được lấy ý kiến khi điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính (Hình từ internet)
Bộ Nội vụ đang dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 54/2018/NĐ-CP hướng dẫn việc lấy ý kiến cử tri về thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính.
Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 54/2018/NĐ-CP |
Dự thảo Nghị định gồm 04 Điều, trong đó Điều 1 quy định về nội dung sửa đổi, bổ sung Nghị định 54/2018/NĐ-CP, Điều 2 quy định chuyển tiếp, Điều 3 và Điều 4 quy định hiệu lực thi hành và tổ chức thực hiện, cụ thể như sau:
(1) Điều 1 gồm 2 khoản quy định về sửa đổi, bổ sung 02 điều của Nghị định 54/2018/NĐ-CP như sau:
- Khoản 1: Sửa đổi, bổ sung Điều 2 Nghị định 54/2018/NĐ-CP theo hướng bổ sung đối tượng là cử tri được lấy ý kiến bao gồm cả những người đăng ký tạm trú từ 06 tháng trở lên. Việc sửa đổi, bổ sung này căn cứ quy định của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và Nghị định 94/2022/NĐ-CP.
- Khoản 2: Sửa đổi, bổ sung các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều 4 Nghị định 54/2018/NĐ-CP theo hướng:
+ Sửa đổi, bổ sung các khoản 2, 3, 4 Điều 4 Nghị định 54/2018/NĐ-CP để đồng bộ và phù hợp với khái niệm cử tri đã được sửa đổi, bổ sung tại khoản 1 Điều 1 dự thảo Nghị định nêu trên.
+ Sửa đổi, bổ sung khoản 5 Điều 4 Nghị định 54/2018/NĐ-CP theo hướng sửa cụm từ “thay đổi nơi cư trú đến đơn vị hành chính khác” thành cụm từ “xóa đăng ký thường trú hoặc xóa đăng ký tạm trú tại đơn vị hành chính cấp xã chịu ảnh hưởng trực tiếp của việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính” để cập nhật và phù hợp với quy định tại Điều 24 và Điều 29 Luật Cư trú 2020 .
(2) Điều 2 quy định về điều khoản chuyển tiếp.
Theo đó, để bảo đảm quá trình lấy ý kiến cử tri được thực hiện không bị gián đoạn và không thực hiện lại các trình tự, thủ tục xây dựng Đề án thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính, dự thảo Nghị định quy định đối với trường hợp đã lập và niêm yết danh sách cử tri trước ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành thì tiếp tục thực hiện việc lấy ý kiến cử tri theo quy định của Nghị định 54/2018/NĐ-CP.
(3) Điều 3 và Điều 4 quy định về hiệu lực thi hành và tổ chức thực hiện.
Nghị định 54/2018/NĐ-CP quy định cử tri được lấy ý kiến là công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có đăng ký thường trú tại đơn vị hành chính cấp xã chịu ảnh hưởng trực tiếp của việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới hành chính. Trong khi đó, theo sự phát triển kinh tế - xã hội và tốc độ đô thị hóa thì nhiều đơn vị hành chính ở nước ta hiện nay (như: một số đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Bình Dương, tỉnh Bắc Ninh,...) có dân số tạm trú chiếm tỷ trọng lớn trong quy mô dân số địa phương, trong đó nhiều người dân có đăng ký tạm trú thời gian dài, chịu tác động, ảnh hưởng trực tiếp từ việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính. Ngày 10/11/2022, Quốc hội đã thông qua Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Luật này đã quy định mọi công dân thực hiện dân chủ tại xã, phường, thị trấn, tại thôn, tổ dân phố nơi mình cư trú (Điều 4) mà không phân biệt thường trú hay tạm trú. Đồng thời, Nghị định 94/2022/NĐ-CP quy định chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước, chỉ tiêu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã quy định “người thực tế thường xuyên ăn, ở tại hộ tính đến thời điểm thống kê đã được 06 tháng trở lên” được tính vào “nhân khẩu thực tế thường trú” của hộ gia đình (Phụ lục I). Như vậy, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 54/2018/NĐ-CP để điều chỉnh phạm vi cử tri được tham gia ý kiến về việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính là cần thiết nhằm bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật, tạo điều kiện tối đa để công dân thực hiện quyền làm chủ, khuyến khích sự tham gia và ý thức trách nhiệm của mỗi công dân đối với các công việc chung của cộng đồng, làm cơ sở để các cơ quan có thẩm quyền xem xét ban hành và tổ chức thực hiện các chính sách có tính khả thi, hợp lý, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. |