Đề xuất các cặp vợ chồng tự quyết định số con, bỏ quy định chỉ sinh 1 đến 2 con

Đề xuất các cặp vợ chồng tự quyết định số con, bỏ quy định chỉ sinh 1 đến 2 con (Hình từ internet)

Bộ Y tế  trình Chính phủ hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Dân số, trong đó nổi bật có đề xuất bỏ quy định mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1 đến 2 con, trao quyền quyết định số con cho các cặp vợ chồng.

Đề xuất các cặp vợ chồng tự quyết định số con, bỏ quy định chỉ sinh 1 đến 2 con

Cụ thể, tại Điều 10 đề cương dự thảo Luật Dân số về quyền và nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân trong việc sinh con đã đề xuất quy định như sau:

- Quyền của cặp vợ chồng, cá nhân (Quyết định về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh; được cung cấp thông tin, tiếp cận, lựa chọn, sử dụng các biện pháp kế hoạch hoá gia đình).

- Nghĩa vụ của cặp vợ chồng, cá nhân (Thực hiện chính sách, pháp luật về dân số; bảo đảm trách nhiệm chăm sóc và nuôi dạy con tốt; bình đẳng trong thực hiện các nghĩa vụ khác liên quan đến chăm sóc sức khoẻ sinh sản, kế hoạch hoá gia đình).

- Khuyến khích mỗi cặp vợ chồng và cá nhân tự nguyện thực hiện các cuộc vận động của Đảng và Nhà nước về công tác dân số phù hợp với từng thời kỳ.

Như vậy, đề cương dự thảo trên đã đề cập quyền của cặp vợ chồng, cá nhân được quyết định về số con và khoảng cách giữa các lần sinh, mà không còn quy định về số con được sinh chỉ từ 1 đến 2 con như quy định hiện nay. Bên cạnh đó, phải có trách nhiệm chăm sóc và nuôi dạy con tốt và các nghĩa vụ khác liên quan đến chăm sóc sức khoẻ sinh sản, kế hoạch hoá gia đình.

Đề xuất quy định trên nhằm mong muốn tránh được tình trạng mức sinh xuống quá thấp thời gian gần đây, đặc biệt tại các khu vực đô thị, gây già hóa dân số, tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Về yêu cầu điều chỉnh mức sinh

Tại Điều 8 đề cương dự thảo Luật Dân số cũng đã đề cập về yêu cầu điều chỉnh mức sinh  như sau:

- Yêu cầu chung về điều chỉnh mức sinh (Thực hiện trên phạm vi toàn quốc, duy trì vững chắc mức sinh thay thế nhằm đạt quy mô dân số ở mức hợp lý, bảo đảm cơ cấu dân số phù hợp).

- Các yêu cầu cụ thể để điều chỉnh mức sinh (Bảo đảm quyền và nghĩa vụ của cặp vợ chồng, cá nhân trong việc sinh con và nuôi dạy con tốt; cung cấp thông tin, tiếp cận, lựa chọn, sử dụng các biện pháp kế hoạch hoá gia đình; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ tài nguyên, môi trường, giữ vững quốc phòng, an ninh của từng địa phương và đất nước trong từng thời kỳ; bảo vệ và phát triển các dân tộc thiểu số rất ít người).

Thực hiện điều chỉnh mức sinh với nhiều biện pháp mới

Điều 9 đề cương dự thảo Luật Dân số cũng đã đề xuất quy định về thực hiện điều chỉnh mức sinh với nhiều biện pháp mới được áp dụng, cụ thể:

- Tuyên truyền vận động, truyền thông, giáo dục thay đổi hành vi của cặp vợ chồng, cá nhân, gia đình và xã hội trong việc thực hiện chính sách dân số; thực hiện các biện pháp điều chỉnh mức sinh;

- Xác định chỉ tiêu điều chỉnh mức sinh là chỉ tiêu chủ yếu trong chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của quốc gia, các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;

- Lồng ghép các nội dung về điều chỉnh mức sinh, kế hoạch hoá gia đình trong xây dựng, triển khai thực hiện các chiến lược, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế, xã hội;

- Xây dựng, thực hiện các chính sách hỗ trợ phù hợp với từng vùng, đối tượng, điều kiện phát triển kinh tế, xã hội của cả nước, từng tỉnh, thành phố;

- Phát triển dịch vụ kế hoạch hoá gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản, bảo đảm mọi người dân được tiếp cận, sử dụng dịch vụ dân số công bằng, bình đẳng, không phân biệt giới tính, người đã kết hôn, người chưa kết hôn;

- Thực hiện chương trình tư vấn trước khi kết hôn;

- Cặp vợ chồng, cá nhân trong độ tuổi sinh đẻ, người muốn sinh con được tư vấn hướng dẫn phòng tránh vô sinh; thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị vô sinh theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh;

- Đưa nội dung về điều chỉnh mức sinh vào hương ước, quy ước của thôn, ấp, bản, tổ dân phố trên cơ sở tự nguyện, thỏa thuận, thống nhất của thôn, ấp, bản, tổ dân phố;

- Cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình và các gói dịch vụ dân số cơ bản phù hợp với điều kiện địa lý, kinh tế, xã hội và đặc trưng văn hóa;

- Các biện pháp khác thực hiện điều chỉnh mức sinh.

Trách nhiệm thực hiện của  các bộ ngành; Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; người sử dụng lao động.

Lê Nguyễn Anh Hào