Hoạt động tiếp công dân ở cấp xã có được thành lập Ban tiếp công dân?

Hoạt động tiếp công dân ở cấp xã có được thành lập Ban tiếp công dân?

Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:

1. Tiếp công dân là gì?

Theo khoản 1 Điều 2 Luật Tiếp công dân 2013 thì tiếp công dân là việc cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân quy định tại Điều 4 Luật Tiếp công dân 2013 đón tiếp để lắng nghe, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân; giải thích, hướng dẫn cho công dân về việc thực hiện khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh theo đúng quy định của pháp luật.

Theo đó, các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân quy định tại Điều 4 Luật Tiếp công dân 2013 bao gồm:

- Các cơ quan nhà nước có trách nhiệm tổ chức tiếp công dân bao gồm:

+ Chính phủ;

+ Bộ, cơ quan ngang bộ; tổng cục và tổ chức tương đương; cục;

+ UBND các cấp;

+ Cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh;

+ Các cơ quan của Quốc hội;

+ HĐND các cấp;

+ Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, Kiểm toán nhà nước.

- Đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp có trách nhiệm tiếp công dân theo quy định Luật Tiếp công dân 2013 và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan.

- Trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, tổ chức chính trị, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan thuộc Chính phủ, đơn vị sự nghiệp công lập tổ chức việc tiếp công dân phù hợp với yêu cầu, quy mô, tính chất hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị mình.

Căn cứ vào quy định Luật Tiếp công dân 2013, cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội quy định về việc tiếp công dân trong cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống mình; Chính phủ quy định cụ thể việc tiếp công dân tại các cơ quan thuộc Chính phủ, đơn vị sự nghiệp công lập.

2. Quy định về thành lập Ban tiếp công dân

Theo khoản 3 Điều 10 Luật Tiếp công dân 2013 thì Ban tiếp công dân được thành lập để trực tiếp quản lý Trụ sở tiếp công dân ở mỗi cấp; phối hợp cùng đại diện cơ quan, tổ chức hữu quan tổ chức, thực hiện việc tiếp công dân thường xuyên tại Trụ sở tiếp công dân và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

- Tổ chức việc tiếp công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại Trụ sở tiếp công dân;

- Giải thích, hướng dẫn công dân thực hiện việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh theo quy định của pháp luật;

- Phân loại, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh được tiếp nhận tại Trụ sở tiếp công dân; thực hiện việc chuyển đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh đã được tiếp nhận nhưng không thuộc phạm vi, trách nhiệm xử lý của cơ quan, tổ chức tham gia tiếp công dân thường xuyên tại Trụ sở tiếp công dân;

- Theo dõi, đôn đốc cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền xử lý, trả lời về việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh mà Ban tiếp công dân đã chuyển đến;

- Tổng hợp tình hình, kết quả công tác tiếp công dân tại Trụ sở tiếp công dân; báo cáo định kỳ và đột xuất với cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

3. Hoạt động tiếp công dân cấp xã có được thành lập Ban tiếp công dân?

Cơ cấu, tổ chức của Ban tiếp công dân các cấp tại Điều 9 Nghị định 64/2014/NĐ-CP quy định như sau:

* Cơ cấu, tổ chức của Ban Tiếp công dân trung ương:

- Ban Tiếp công dân trung ương có Trưởng ban, các Phó Trưởng ban và công chức làm công tác tiếp công dân. Trưởng Ban Tiếp công dân trung ương tương đương Vụ trưởng, Phó Trưởng Ban Tiếp công dân trung ương tương đương Phó Vụ trưởng do Tổng thanh tra Chính phủ bổ nhiệm, miễn nhiệm.

Ban Tiếp công dân trung ương thay thế Vụ Tiếp dân và xử lý đơn thư quy định tại Điều 3 Nghị định 50/2018/NĐ-CP;

- Ban Tiếp công dân có các phòng nghiệp vụ để thực hiện việc tiếp công dân, xử lý đơn, theo dõi, đôn đốc, tổng hợp công tác tiếp công dân, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.

* Cơ cấu, tổ chức của Ban Tiếp công dân cấp tỉnh:

- Ban Tiếp công dân cấp tỉnh có Trưởng ban, Phó Trưởng ban và công chức làm công tác tiếp công dân. 

- Trưởng Ban Tiếp công dân cấp tỉnh do một Phó Chánh Văn phòng UBND phụ trách, Phó Trưởng Ban Tiếp công dân cấp tỉnh tương đương cấp Trưởng phòng. 

- Trưởng ban, Phó Trưởng Ban Tiếp công dân cấp tỉnh do Chủ tịch UBND cấp tỉnh bổ nhiệm, miễn nhiệm.

* Cơ cấu, tổ chức của Ban Tiếp công dân cấp huyện:

- Ban Tiếp công dân cấp huyện có Trưởng ban và công chức làm công tác tiếp công dân. 

- Trưởng ban tiếp công dân cấp huyện do một Phó Chánh Văn phòng HĐND và UBND phụ trách. 

- Trưởng ban tiếp công dân cấp huyện do Chủ tịch UBND cấp huyện bổ nhiệm, miễn nhiệm.

* Chủ tịch UBND cấp xã bố trí công chức kiêm nhiệm làm nhiệm vụ tiếp công dân.

* Ban Tiếp công dân các cấp có con dấu riêng để phục vụ công tác tiếp công dân. Tổng Thanh tra Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công an và Bộ trưởng Bộ Nội vụ quy định mẫu dấu và việc sử dụng con dấu của Ban Tiếp công dân các cấp.

Như vậy, trong hoạt động tiếp công dân ở cấp xã sẽ không thành lập Ban tiếp công dân mà Chủ tịch UBND cấp xã sẽ bố trí công chức kiêm nhiệm làm nhiệm vụ tiếp công dân.

4. Quy định về việc tiếp công dân ở cấp xã

Việc tiếp công dân ở xã, phường, thị trấn theo Điều 15 Luật Tiếp công dân 2013 như sau:

- Việc tiếp công dân của cấp ủy, HĐND, UBND xã, phường, thị trấn được thực hiện tại trụ sở UBND xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là UBND cấp xã).

- Chủ tịch UBND cấp xã trực tiếp phụ trách công tác tiếp công dân ở cấp xã và thực hiện các nhiệm vụ sau đây:

+ Ban hành nội quy tiếp công dân;

+ Bố trí địa điểm thuận lợi và các điều kiện cần thiết khác cho việc tiếp công dân tại Trụ sở UBND cấp xã;

+ Phân công người tiếp công dân;

+ Trực tiếp tiếp công dân tại trụ sở UBND cấp xã ít nhất 01 ngày trong 01 tuần và thực hiện việc tiếp công dân đột xuất trong các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 18 Luật Tiếp công dân 2013:

++ Vụ việc gay gắt, phức tạp, có nhiều người tham gia, liên quan đến trách nhiệm của nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc ý kiến của các cơ quan, tổ chức, đơn vị còn khác nhau;

++ Vụ việc nếu không chỉ đạo, xem xét kịp thời có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng hoặc có thể dẫn đến hủy hoại tài sản của Nhà nước, của tập thể, xâm hại đến tính mạng, tài sản của nhân dân, ảnh hưởng đến an ninh, chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

+ Phối hợp chặt chẽ với cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan tiếp công dân và xử lý vụ việc nhiều người cùng khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về một nội dung; bảo đảm an toàn, trật tự cho hoạt động tiếp công dân;

+ Tổng hợp tình hình, kết quả công tác tiếp công dân, báo cáo định kỳ và đột xuất với cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Quốc Đạt