Các phép đo về âm của hệ thống âm thanh loa phải được tiến hành trong những điều kiện tín hiệu đo nào?

Nội dung chính

• Các phép đo về âm của hệ thống âm thanh loa phải được tiến hành trong những điều kiện tín hiệu đo nào?
• Thiết bị đo hệ thống âm thanh loa gồm những gì và phải đáp ứng yêu cầu nào?
• Có bắt buộc phải quy định khối lượng của hệ thống âm thanh loa trước khi đưa vào sử dụng không?

Các phép đo về âm của hệ thống âm thanh loa phải được tiến hành trong những điều kiện tín hiệu đo nào?

Các phép đo về âm của hệ thống âm thanh loa được quy định tại Mục 4 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6697-5:2009 (IEC 60268-5 : 2007) về Thiết bị của hệ thống âm thanh - Phần 5: Loa như sau:

Tín hiệu thử nghiệm

4.1. Quy định chung

Các phép đo về âm phải được tiến hành ở một trong các điều kiện tín hiệu đo sau đây, nếu chọn điều kiện nào phải ghi rõ cùng với kết quả.

4.2. Tín hiệu hình sin

Tín hiệu thử nghiệm hình sin không được vượt quá điện áp hình sin danh định tại bất kỳ tần số nào (xem 17.4). Nếu không có quy định nào khác thì điện áp đặt lên đầu nối vào của loa cần thử nghiệm phải được giữ không đổi ở tất cả các tần số.

4.3. Tín hiệu tạp băng tần rộng

CHÚ THÍCH: Thuật ngữ này được giải thích trong IEC 60268-2.

Hệ số đỉnh của nguồn tạp nên dùng trong khoảng 3 và 4 để ngăn ngừa sự quá tải của của bộ khuếch đại.

Vôn mét đo giá trị r.m.s (giá trị hiệu dụng) sử dụng phải có hằng số thời gian ít nhất bằng hằng số "chậm" của máy đo mức âm thanh như nêu ra trong IEC 60651.

4.4. Tín hiệu tạp băng tần hẹp

CHÚ THÍCH: Thuật ngữ này được giải thích trong IEC 60268-2.

Đối với phép đo dùng tạp băng tần hẹp, phải sử dụng các bộ lọc có độ rộng băng tần gần như không đổi quy định trong IEC 61260 cùng với máy phát tạp hồng, độ rộng băng tần tương đối thường được dùng là 1/3 octave.

4.5. Tín hiệu xung

Phải có một xung hẹp có phổ công suất không đổi trên mỗi đơn vị độ rộng băng tần trên toàn bộ băng tần ở ít nhất là độ rộng băng tần thích hợp trong các phép đo này. Tín hiệu như vậy có năng lượng tương so với biên độ đỉnh của nó.

CHÚ THÍCH: Để giảm thiểu ảnh hưởng của tạp điện và tạp âm lên phép đo, biên độ đỉnh của xung phải càng cao càng tốt trong phạm vi khả năng của bộ khuếch đại và phù hợp với làm việc tuyến tính của loa.

Như vậy, theo quy định, các phép đo về âm của hệ thống âm thanh loa phải được tiến hành ở một trong các điều kiện tín hiệu đo sau đây:

(1) Tín hiệu hình sin;

(2) Tín hiệu tạp băng tần rộng;

(3) Tín hiệu tạp băng tần hẹp;

(4) Tín hiệu xung.

Các phép đo về âm của hệ thống âm thanh loa phải được tiến hành trong những điều kiện tín hiệu đo nào? (Hình từ Internet)

Thiết bị đo hệ thống âm thanh loa gồm những gì và phải đáp ứng yêu cầu nào?

Thiết bị đo hệ thống âm thanh loa được quy định tại Mục 8 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6697-5:2009 (IEC 60268-5 : 2007) về Thiết bị của hệ thống âm thanh - Phần 5: Loa như sau:

Thiết bị đo

Phép đo trong điều kiện trường tự do hoặc trường tự do nửa không gian phải được thực hiện với micrô đo dạng thanh áp có thanh áp hiệu chuẩn đã biết. Để đo trong điều kiện trường khuếch tán thì micrô dạng thanh áp đem dùng phải có chỉ số tính hướng nhỏ hơn 2 dB. Cả hai yêu cầu trên đều phải đáp ứng đầy đủ đối với tất cả các tần số trong dải tần quan tâm.

Bộ tạo tín hiệu, bộ khuếch đại cung cấp tín hiệu cho loa và thiết bị đo trong bộ khuếch đại micrô phải có đáp tuyến biên độ đã biết trước và đáp tuyến này không thay đổi trong phạm vi ± 0,5 dB trong dải tần liên quan và có độ phi tuyến biên độ không đáng kể trong điều kiện thử nghiệm. Tất cả các dụng cụ đo phải là loại đo giá trị hiệu dụng, có hằng số thời gian đủ lớn để đảm bảo sai số không lớn hơn 1 dB.

CHÚ THÍCH: Cần đo đáp tuyến tần số bằng phương pháp tự động và vẽ ra các đường cong liên tục. Sai số do chọn tốc độ vẽ (theo cả hai trục biểu thị mức và tần số) của thiết bị ghi mức không được vượt quá 0,5 dB. Phải nêu rõ tốc độ vẽ đọc theo hai trục.

Như vậy, thiết bị đo hệ thống âm thanh loa được quy định cụ thể như sau:

(1) Phép đo trong điều kiện trường tự do hoặc trường tự do nửa không gian phải được thực hiện với micrô đo dạng thanh áp có thanh áp hiệu chuẩn đã biết.

Để đo trong điều kiện trường khuếch tán thì micrô dạng thanh áp đem dùng phải có chỉ số tính hướng nhỏ hơn 2 dB.

Cả hai yêu cầu trên đều phải đáp ứng đầy đủ đối với tất cả các tần số trong dải tần quan tâm.

(2) Bộ tạo tín hiệu, bộ khuếch đại cung cấp tín hiệu cho loa và thiết bị đo trong bộ khuếch đại micrô phải có đáp tuyến biên độ đã biết trước và đáp tuyến này không thay đổi trong phạm vi ± 0,5 dB trong dải tần liên quan và có độ phi tuyến biên độ không đáng kể trong điều kiện thử nghiệm.

Tất cả các dụng cụ đo phải là loại đo giá trị hiệu dụng, có hằng số thời gian đủ lớn để đảm bảo sai số không lớn hơn 1 dB.

Lưu ý: Cần đo đáp tuyến tần số bằng phương pháp tự động và vẽ ra các đường cong liên tục.

Sai số do chọn tốc độ vẽ (theo cả hai trục biểu thị mức và tần số) của thiết bị ghi mức không được vượt quá 0,5 dB. Phải nêu rõ tốc độ vẽ đọc theo hai trục.

Có bắt buộc phải quy định khối lượng của hệ thống âm thanh loa trước khi đưa vào sử dụng không?

Việc quy định khối lượng của hệ thống âm thanh loa được quy định tại Mục 27 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6697-5:2009 (IEC 60268-5 : 2007) về Thiết bị của hệ thống âm thanh - Phần 5: Loa như sau:

Đặc tính vật lý

27.1. Kích thước

Kích thước của khung ngoài và kích thước lắp đặt của loa phải được quy định theo IEC 60268-14 đối với đường kính khung ngoài ưu tiên và kích thước lắp đặt của loa tròn và elíp.

27.2. Khối lượng

Phải quy định khối lượng của loa trước khi đưa vào sử dụng.

27.3. Phụ kiện cáp

Đấu mối nối cáp và các bộ nối phải phù hợp với IEC 60268-11 hoặc 60268-12.

CHÚ THÍCH: Trong một số trường hợp, các bộ nối hiện tại đã được tiêu chuẩn hóa nhưng không thích hợp và việc sử dụng các kiểu khác là không thể tránh được.

Như vậy, theo quy định, phải quy định khối lượng của hệ thống âm thanh loa trước khi đưa vào sử dụng.