Có thể yêu cầu thi hành án trong trường hợp hết thời hiệu yêu cầu thi hành án không? Khi yêu cầu thi hành án quá hạn cần phải nộp những tài liệu nào?

Nội dung chính

• Thời hiệu yêu cầu thi hành án được quy định thế nào?
• Có thể yêu cầu thi hành án trong trường hợp hết thời hiệu yêu cầu thi hành án không?
• Khi yêu cầu thi hành án quá hạn thì cần phải nộp những tài liệu chứng minh nào?

Thời hiệu yêu cầu thi hành án được quy định thế nào?

Căn cứ Điều 30 Luật Thi hành án dân sự 2008 quy định về thời hiệu yêu cầu thi hành án như sau:

Thời hiệu yêu cầu thi hành án

1. Trong thời hạn 05 năm, kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật, người được thi hành án, người phải thi hành án có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền ra quyết định thi hành án.

Trường hợp thời hạn thực hiện nghĩa vụ được ấn định trong bản án, quyết định thì thời hạn 05 năm được tính từ ngày nghĩa vụ đến hạn.

Đối với bản án, quyết định thi hành theo định kỳ thì thời hạn 05 năm được áp dụng cho từng định kỳ, kể từ ngày nghĩa vụ đến hạn.

2. Đối với các trường hợp hoãn, tạm đình chỉ thi hành án theo quy định của Luật này thì thời gian hoãn, tạm đình chỉ không tính vào thời hiệu yêu cầu thi hành án, trừ trường hợp người được thi hành án đồng ý cho người phải thi hành án hoãn thi hành án.

3. Trường hợp người yêu cầu thi hành án chứng minh được do trở ngại khách quan hoặc do sự kiện bất khả kháng mà không thể yêu cầu thi hành án đúng thời hạn thì thời gian có trở ngại khách quan hoặc sự kiện bất khả kháng không tính vào thời hiệu yêu cầu thi hành án.

Theo đó, thời hiệu yêu cầu thi hành án là 05 năm, kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật, người được thi hành án.

Trường hợp thời hạn thực hiện nghĩa vụ được ấn định trong bản án, quyết định thì thời hạn 05 năm được tính từ ngày nghĩa vụ đến hạn.

Đối với bản án, quyết định thi hành theo định kỳ thì thời hạn 05 năm được áp dụng cho từng định kỳ, kể từ ngày nghĩa vụ đến hạn.

Thời hiệu yêu cầu thi hành án (Hình từ Internet)

Có thể yêu cầu thi hành án trong trường hợp hết thời hiệu yêu cầu thi hành án không?

Theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 4 Nghị định 62/2015/NĐ-CP, được sửa đổi bởi điểm a khoản 2 Điều 1 Nghị định 33/2020/NĐ-CP về thời hiệu yêu cầu thi hành án như sau:

Thời hiệu yêu cầu thi hành án

...

2. Trường hợp do sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan dẫn đến việc không thể yêu cầu thi hành án trong thời hiệu theo quy định tại Khoản 1 Điều 30 Luật Thi hành án dân sự thì đương sự có quyền đề nghị Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền xem xét, quyết định về việc chấp nhận hoặc không chấp nhận yêu cầu thi hành án quá hạn.

3. Sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Sự kiện bất khả kháng là trường hợp thiên tai, hỏa hoạn, địch họa;

b) Trở ngại khách quan là trường hợp đương sự không nhận được bản án, quyết định mà không phải do lỗi của họ; đương sự đi công tác ở vùng biên giới, hải đảo mà không thể yêu cầu thi hành án đúng hạn; tai nạn, ốm nặng đến mức mất khả năng nhận thức hoặc đương sự chết mà chưa xác định được người thừa kế; tổ chức hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể, chuyển đổi hình thức, chuyển giao bắt buộc, chuyển nhượng toàn bộ cổ phần, phần vốn góp mà chưa xác định được tổ chức, cá nhân mới có quyền yêu cầu thi hành án theo quy định của pháp luật hoặc do lỗi của cơ quan xét xử, cơ quan thi hành án hoặc cơ quan, cá nhân khác dẫn đến việc đương sự không thể yêu cầu thi hành án đúng hạn.

...

Theo đó, có thể yêu cầu thi hành án khi hết thời hiệu yêu cầu thi hành án trong trường hợp do sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan dẫn đến việc không thể yêu cầu thi hành án trong thời hiệu được quy định cụ thể tại khoản 3 Điều 4 nêu trên.

Như vậy, trong trường hợp hết thời hiệu yêu cầu thi hành án dân sự thì sẽ mất quyền yêu cầu cơ quan thi hành án chứ không có nghĩa là bản án hết hiệu lực thi hành.

Trường hợp gửi qua dịch vụ chuyển phát mà việc cơ quan thi hành án không nhận được đơn yêu cầu thi hành án do quá trình vận chuyển của đơn vị chuyển phát gây ra hoặc đơn vị chuyển phát đã giao cho cơ quan thi hành án nhưng cơ quan thi hành án làm thất lạc thì trong trường hợp này có thể yêu cầu phía đơn vị chuyển phát/cơ quan thi hành án cấp giấy xác nhận việc chậm trễ nộp đơn yêu cầu thi hành án quá hạn là do lỗi của hai đơn vị này thì bạn vẫn có quyền yêu cầu thi hành án.

Còn trường hợp việc gửi đơn mà cơ quan thi hành án không nhận được là do lỗi của anh thì khi hết thời hiệu yêu cầu anh sẽ mất quyền yêu cầu thi hành án không còn cách nào khác để yêu cầu thi hành án lại.

Khi yêu cầu thi hành án quá hạn thì cần phải nộp những tài liệu chứng minh nào?

Theo khoản 4 Điều 4 Nghị định 62/2015/NĐ-CP, được sửa đổi bởi điểm b khoản 2 Điều 1 Nghị định 33/2020/NĐ-CP quy định về thời hiệu yêu cầu thi hành án như sau:

Thời hiệu yêu cầu thi hành án

...

4. Việc yêu cầu thi hành án quá hạn được thực hiện theo quy định tại Khoản 1, 2 và 3 Điều 31 Luật Thi hành án dân sự, nêu rõ lý do, kèm theo tài liệu chứng minh lý do không thể yêu cầu thi hành án đúng hạn. Tài liệu chứng minh gồm:

a) Đối với trường hợp xảy ra sự kiện bất khả kháng hoặc do đương sự chết mà chưa xác định được người thừa kế hoặc do trở ngại khách quan xảy ra tại địa phương nên không thể yêu cầu thi hành án đúng hạn thì phải có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó cư trú cuối cùng hoặc nơi cư trú khi xảy ra sự kiện bất khả kháng, trừ trường hợp quy định tại các Điểm b, c, d, đ và e Khoản này;

b) Đối với trường hợp tai nạn, ốm nặng đến mức mất khả năng nhận thức nên không thể yêu cầu thi hành án đúng hạn thì phải có tóm tắt hồ sơ bệnh án được cơ sở khám bệnh, chữa bệnh từ cấp huyện trở lên xác nhận và tài liệu kèm theo, nếu có;

c) Đối với trường hợp do yêu cầu công tác nên không thể yêu cầu thi hành án đúng hạn thì phải có xác nhận của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị hoặc giấy cử đi công tác của cơ quan, đơn vị đó;

d) Đối với trường hợp do lỗi của cơ quan xét xử, cơ quan thi hành án nên không thể yêu cầu thi hành án đúng hạn thì phải có xác nhận của cơ quan đã ra bản án, quyết định, cơ quan thi hành án có thẩm quyền.

đ) Đối với trường hợp hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể, chuyển đổi hình thức, chuyển giao bắt buộc, chuyển nhượng toàn bộ cổ phần, phần vốn góp thì phải có văn bản hợp pháp chứng minh thời gian chưa xác định được tổ chức, cá nhân mới có quyền yêu cầu thi hành án.

e) Đối với các trường hợp bất khả kháng, trở ngại khách quan khác nên không thể yêu cầu thi hành án đúng hạn thì phải có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền hoặc tài liệu hợp pháp khác để chứng minh.

Xác nhận của tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phải thể hiện rõ địa điểm, nội dung và thời gian xảy ra sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan dẫn đến việc đương sự không thể yêu cầu thi hành án đúng hạn.

...

Như vậy, khi yêu cầu thi hành án quá hạn thì cần phải nộp những tài liệu chứng minh lý do không thể yêu cầu thi hành án đúng hạn, bao gồm các tài liệu được quy định tại khoản 4 Điều 4 nêu trên.