Con riêng của mẹ có được hưởng thừa kế của cha dượng trong trường hợp không có di chúc theo quy định không?

Nội dung chính

• Không để lại di chúc thì tài sản của người mất để lại được phân chia như thế nào?
• Con riêng của mẹ có được hưởng thừa kế của cha dượng trong trường hợp không có di chúc không?
• Thứ tự những người thừa kế theo pháp luật được quy định như thế nào?
• Phân chia di sản theo pháp luật được quy định như thế nào?

Không để lại di chúc thì tài sản của người mất để lại được phân chia như thế nào?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015 về những trường hợp thừa kế theo pháp luật:

"1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

a) Không có di chúc;

b) Di chúc không hợp pháp;

c) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;

d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."

Theo đó, trường hợp không có di chúc thuộc một trong những trường hợp thừa kế theo pháp luật. Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.

Thừa kế không có di chúc

Con riêng của mẹ có được hưởng thừa kế của cha dượng trong trường hợp không có di chúc không?

Theo Điều 654 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quan hệ thừa kế giữa con riêng và bố dượng, mẹ kế như sau:

"Con riêng và bố dượng, mẹ kế nếu có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con thì được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định tại Điều 652 và Điều 653 của Bộ luật này."

Theo đó, trường hợp của bạn, anh cả không phải là con đẻ của cha bạn thì anh ấy cũng không mất quyền hưởng thừa kế của cha bạn để lại nếu như giữa cha bạn và anh ấy có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con.

Thêm vào đó, mặc dù anh cả là con riêng của mẹ bạn nhưng trên giấy tờ của anh cả ghi tên cha bạn ở mục người cha nên pháp luật đã xác định anh ấy là con của cha bạn vì thế đương nhiên được hưởng thừa kế theo pháp luật của cha bạn để lại.

Thứ tự những người thừa kế theo pháp luật được quy định như thế nào?

Theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 quy định người thừa kế theo pháp luật như sau:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."

Theo đó, việc xác định thứ tự hàng thừa kế được thực hiện theo quy định nêu trên. Trường hợp của bạn không nói rõ thời điểm cha, mẹ bạn mất thì ông, bà nội; ông, bà ngoại còn sống hay đã chết, nếu chết thì chết trước hay chết sau cha, mẹ bạn; anh chị em ruột của bạn ngoài anh cả còn bao nhiêu người nên không thể xác định được cụ thể từng hàng thừa kế và thời điểm mở thừa kế, từ đó không thể xác định trình tự chia di sản thừa kế. Nhưng về nguyên tắc thì những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau và dù chia thừa kế như thế nào thì các con của cha mẹ bạn (kể cả người anh cả mà bạn đề cập) cũng được hưởng (chia) thừa kế bằng nhau, trừ trường hợp các con có thỏa thuận khác.

Phân chia di sản theo pháp luật được quy định như thế nào?

Tại Điều 660 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về phân chia di sản theo pháp luật như sau:

"1. Khi phân chia di sản, nếu có người thừa kế cùng hàng đã thành thai nhưng chưa sinh ra thì phải dành lại một phần di sản bằng phần mà người thừa kế khác được hưởng để nếu người thừa kế đó còn sống khi sinh ra được hưởng; nếu chết trước khi sinh ra thì những người thừa kế khác được hưởng.

2. Những người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản bằng hiện vật; nếu không thể chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thỏa thuận về việc định giá hiện vật và thỏa thuận về người nhận hiện vật; nếu không thỏa thuận được thì hiện vật được bán để chia."

Theo đó, những người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản bằng hiện vật; nếu không thể chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thỏa thuận về việc định giá hiện vật và thỏa thuận về người nhận hiện vật; nếu không thỏa thuận được thì hiện vật được bán để chia.