Năm 2023 có bắt buộc mua bảo hiểm y tế hộ gia đình hay không? Đối tượng nào phải tham gia BHYT hộ gia đình?
Đối tượng nào phải tham gia Bảo hiểm y tế? Ai phải tham gia BHYT hộ gia đình?
Căn cứ Điều 2 Luật Bảo hiểm y tế 2008 được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung 2014 nêu rõ: Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm bắt buộc được áp dụng với các đối tượng theo quy định của Luật này để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện.
Theo căn cứ tại Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế 2008 được sửa đổi bởi khoản 6 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung 2014 và khoản 6 Điều 2 Quyết định 490/QĐ-BHXH năm 2023, trong đó có hướng dẫn sửa đổi, bổ sung nhóm đối tượng tham gia BHYT theo diện hộ gia đình quy định tại điểm khoản 5 Điều 17 Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017:
5.1. Toàn bộ người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký thường trú, trừ những người thuộc đối tượng quy định tại các Khoản 1, 2, 3, 4, 8 Điều này và người đã khai báo tạm vắng.
5.2. Toàn bộ những người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký tạm trú, trừ đối tượng quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 8 Điều này và đối tượng đã tham gia BHYT theo quy định tại điểm 5.1 Điều này.
- Theo đó hiện có 06 nhóm đối tượng tham gia BHYT được xác định là:
+ Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng
+ Nhóm do cơ quan bảo hiểm xã hội đóng
+ Nhóm do ngân sách Nhà nước đóng
+ Nhóm được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng
+ Nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình
+ Nhóm do người sử dụng lao động đóng.
- Trong đó, với mỗi nhóm, đối tượng tham gia sẽ khác nhau. Cụ thể theo Nghị định 146/2018/NĐ-CP gồm có:
Nhóm | Đối tượng | |
Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng | + Người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn/không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 03 tháng trở lên | + Cán bộ, công chức, viên chức… |
Nhóm do cơ quan bảo hiểm xã hội đóng | + Người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hàng tháng | + Người đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng do bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp… |
Nhóm do ngân sách Nhà nước đóng | + Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp hàng tháng | + Cựu chiến binh… |
Nhóm được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng | + Người hộ gia đình cận nghèo theo tiêu chí chuẩn cận nghèo | + Học sinh, sinh viên… |
Nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình | + Người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký thường trú, tạm trú trừ những người thuộc các nhóm khác | + Chức sắc, chức việc, nhà tu hành… |
Nhóm do người sử dụng lao động đóng | + Thân nhân công nhân, viên chức quốc phòng đang phục vụ trong quân đội | + Thân nhân công nhân công an đang phục vụ trong công an… |
Xem chi tiết các nhóm, đối tượng tham gia bảo hiểm y tế tại Nghị định 146/2018/NĐ-CP.
Năm 2023, bảo hiểm y tế hộ gia đình có bắt buộc hay không? Đối tượng nào phải tham gia BHYT hộ gia đình?(Hình internet)
Năm 2023 bảo hiểm y tế hộ gia đình có bắt buộc tham gia không? Không tham gia thì bị phạt bao nhiêu?
Theo quy định mới bổ sung thêm một số nhóm đối tượng được người sử dụng lao động đóng BHYT sẽ không thuộc đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình.
Bên cạnh đó, quy định mới cũng sửa đổi nhóm đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình gồm toàn bộ thành viên của 1 hộ gia đình đăng ký thường trú, tạm trú thay cho quy định trước đây là toàn bộ thành viên trong sổ hộ khẩu.đồng nghĩa việc khi thuộc một trong những đối tượng nêu trên thì người dân bắt buộc phải tham gia bảo hiểm y tế.
Mặt khác, theo khoản 1 Điều 57 Nghị định 176/2013/NĐ-CP thì trường hợp có trách nhiệm tham gia nhưng không tham gia sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 50.000 - 100.000 đồng
Đồng thời, căn cứ Công văn 777/BHXH-BT năm 2015, từ 01/01/2016 trở đi, toàn bộ những người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú phải thực hiện BHYT theo hộ gia đình.
- Có nghĩa là, trừ những người đã tham gia BHYT thì những người có tên trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú (nay là hộ gia đình đăng ký thường trú, tạm trú) phải cùng tham gia BHYT theo hộ gia đình.
- Việc bắt buộc mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình là chủ trương của Nhà nước nhằm thực hiện chính sách BHYT toàn dân, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia.
Như vậy, các thành viên trong hộ gia đình cũng cần có trách nhiệm cùng nhau tham gia.
Thủ tục tham gia BHYT hộ gia đình năm 2023 như thế nào?
- Hiên có 2 hình thức tham gia BHYT hộ gia đình:
+ Đăng ký BHYT hộ gia đình trực tiếp tại đại lý thu BHXH, BHYT gần nhất
+ Đăng ký BHYT hộ gia đình online qua Cổng Dịch vụ công BHXH Việt Nam.
Theo đó, tùy theo điều kiện cụ thể người dân có thể lựa chọn hình thức đăng ký phù hợp nhất.
- Quy trình đăng ký mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình
+ Người tham gia đăng ký mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình trực tiếp tại tổ chức dịch vụ BHXH hoặc cơ quan BHXH cấp xã, phường, thị trấn nơi cư trú. Quy trình mua được hướng dẫn chi tiết trong Công văn 3170/BHXH-BT năm 2015 và Quyết định 490/QĐ-BHXH năm 2023.
+ Theo đó, người tham gia đủ điều kiện thực hiện theo quy trình các bước như sau:
* Bước 1: Kê khai thông tin vào tờ khai tham gia BHYT
Người tham gia kê khai mẫu TK1-TS (đối với người tham gia lần đầu hoặc có mã BHXH như chưa đủ thông tin)
Trường hợp người tham gia đăng ký mua qua Cổng dịch vụ công thì kê khai theo mẫu 01-TK ban hành kèm theo Quyết định 3510/QĐ-BHXH.
* Bước 2: Nộp hồ sơ và đóng tiền theo phương thức đăng ký cho tổ chức dịch vụ hoặc cơ quan BHXH.
* Bước 3: Đăng ký hình thức nhận kết quả giải quyết thủ tục (giấy hoặc điện tử) với cơ quan BHXH
- Căn cứ theo ngày trả kết quả trên giấy hẹn, người tham gia sẽ nhận được thẻ BHYT hộ gia đình theo hình thức đăng ký. Theo đó, thời gian nhận kết quả không cố định, phụ thuộc vào cơ quan tiếp nhận hồ sơ và sẽ được thông báo khi nhận giấy hẹn.
Châu Thị Nhựt Nam
Quý khách cần hỏi thêm thông tin về Bảo hiểm y tế hộ gia đình có thể đặt câu hỏi tại đây.
- Danh mục, nội dung gói dịch vụ y tế cơ bản do trạm y tế xã thực hiện do Bộ Y tế ban hành mới nhất?
- Công chức giữ chức vụ lãnh đạo của Bộ Tư pháp có 02 năm liên tiếp được xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ có bị cho thôi việc?
- Từ ngày 1/1/2025, quỹ bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện hoạt động theo nguyên tắc nào?
- Người làm chứng trong tố tụng dân sự là ai? Người làm chứng được từ chối khai báo lời khai không?
- Văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư dự án cải tạo nhà chung cư phải được công bố công khai ở đâu?
