Chỉ là lời khai của hung thủ?
Luật sư Phạm Văn Huỳnh (Trưởng VPLS Tâm Đức – Đoàn Luật sư Hà Nội), người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị hại đã chỉ ra một số điểm bất hợp pháp trong bản kết luận điều tra này. Theo luật sư Huỳnh, không cần thiết phải khởi tố bị can Lê Văn Luyện thêm tội danh lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản bởi có khởi tố thêm hàng trăm tội thì vẫn thế. Vì trước đó, Luyện đã mượn xe máy của chú mình đem cầm đồ lấy tiền tiêu xài. Khi thực hiện hành vi cướp tiệm vàng, mục đích của Luyện là lấy tiền chuộc xe lại cho chú. Như vậy, Luyện không có ý thức chủ quan chiếm đoạt chiếc xe máy của chú.
Liên quan đến việc thực hiện hành vi chém, giết vợ chồng chủ tiệm vàng Ngọc Bích, Luyện khai: Chồng của nạn nhân chém nhầm vợ. Trong kết luận điều tra cũng thể hiện điều này: “Cùng lúc này chị Chín đang ở tầng 2 nghe tiếng kêu cứu của chồng, chị chạy lên tầng 3 thấy anh Ngọc và Luyện đang giằng co nên hô to: “Cướp, cướp… con ơi” rồi xông vào ôm và vật lộn với Luyện. Trong quá trình giằng co, chị Chín đã cắn vào vai trái, ngực trái của Luyện. Do máu của anh Ngọc chảy nhiều xuống nền nhà làm trơn trượt nên cả chị Chín và Luyện đều bị ngã xuống sàn nhà. Lúc Luyện bị ngã, anh Ngọc đã giằng được dao bấm trên tay của Luyện. Sau khi giằng được dao, cũng là lúc Luyện bị chị Chín ôm, vật lộn dưới sàn nhà, Luyện nằm ngửa, chị Chín nằm nghiêng bên trái, anh Ngọc cúi người đâm Luyện nhưng do sức yếu nên anh Ngọc đã đâm nhầm vào người chị Chín, chị Chín kêu lên “Anh chém nhầm em rồi…””. Nhận định về tình tiết bất ngờ này, Luật sư Huỳnh cho rằng: Đây chỉ là lời khai một phía của hung thủ Lê Văn Luyện (không có người đối chứng vì nạn nhân đã chết). Và thực tế, trên người hai nạn nhân này có rất nhiều vết chém do Luyện gây ra. Phía gia đình bị hại đang đặt nhiều dấu hỏi có khả năng hung khí của người khác, ngoài Luyện?. Trong khi đó dao là của hung thủ. Do vậy, tôi không đồng ý với lời khai một phía của hung thủ Lê Văn Luyện trong bản kết luận điều tra. Mặc dù vậy, luật sư Huỳnh vẫn bày tỏ quan điểm đồng tình với việc định tội danh “giết người, cướp tài sản” của cơ quan điều tra đối với bị can Lê Văn Luyện.
2 bị can là cô chú của Lê Văn Luyện: “Chết” vì chữ tình
Luật sư Trần Văn An – Văn phòng luật sư Dân An (Đoàn Luật sư Bắc Giang): Tôi là luật sư chỉ định bào chữa cho Lê Thị Định và Lê Văn Nghi (cô chú Lê Văn Luyện): Việc CQĐT công an tỉnh Bắc Giang kết luận 2 bị can Định, Nghi về tội che giấu tội phạm là đúng người, đúng tội. Tuy nhiên, xét hoàn cảnh 2 bị can này cũng thật đáng thương. Họ ở vùng sâu, vùng xa, nhận thức về pháp luật còn rất hạn chế. Hơn nữa, về mặt đạo đức, khi thấy đứa cháu ruột phạm tội giết người, cướp của, bản thân bị can Lê Thị Định đã khuyên Luyện ra đầu thú. Nhưng Luyện nói “nếu cô không cho cháu ở lại nhà mà bắt cháu về Bắc Giang, cháu sẽ tự tử”. Tình ruột thịt đã khiến bị can Định ngập ngừng chưa khai báo hành vi phạm tội của cháu mình với cơ quan chức năng.
Bị can Nghi sau khi che giấu đã có hành vi giúp cơ quan chức năng dẫn dụ Lê Văn Luyện từ Trung Quốc về Việt Nam để các cơ quan này bắt giữ Luyện. Theo tôi, đây là một tình tiết giảm nhẹ tội cho bị can Nghi.
Theo tôi, các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Bắc Giang đang chịu một sức ép rất lớn từ phía dư luận. Do vậy, từ quá trình khởi tố, điều tra, truy tố và xét xử vụ án theo đúng trình tự pháp luật, những người tham gia tố tụng phải có một bản lĩnh vững vàng. Nếu không, họ sẽ bị ảnh hưởng bởi sức ép dư luận. Tội ác sẽ bị trừng trị, tội phạm sẽ bị trừng trị theo đúng pháp luật. Về phía cá nhân tôi, tôi nghĩ rằng, xã hội cũng cần có một cái nhìn khách quan về hành vi của cô, chú Luyện. Bởi họ cũng chỉ là nạn nhân, vì một chữ tình.
Với bất cứ ai, khi biết người thân phạm tội thì đều tìm cách gỡ tội cho họ. Nếu là một người hiểu biết pháp luật họ sẽ có những tư vấn hay nhận định để người phạm tội có cơ hội sửa sai. Tuy nhiên, với những người thiếu hiểu biết pháp luật thì họ sẽ thụ động và cuốn theo những sai lầm của người thực hiện hành vi phạm tội. Cũng từ đó vô hình trung lại trở thành người tiếp tay cho tội phạm. Cô chú của Luyện cũng là những người như thế.