Sẽ thí điểm thu nộp và hoàn trả thuế nội địa qua ngân hàng

Theo Nghị định số 83/2013/NĐ-CP ngày 22-7-2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quản lý thuế và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật quản lý thuế trong đó nêu rõ: Cơ quan quản lý thuế mở tài khoản chuyên thu tại tổ chức tín dụng theo quy định của Luật các Tổ chức tín dụng để tập trung các nguồn thu về thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt và các khoản thu khác của người nộp thuế, trừ trường hợp người nộp thuế được nộp trực tiếp tại KBNN. Cuối ngày làm việc, tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt của người nộp thuế ở tài khoản chuyên thu tại các tổ chức tín dụng phải chuyển nộp NSNN.

Do vậy, nguyên tắc thiết lập hệ thống tài khoản chuyên thu của cơ quan Thuế tại ngân hàng thương mại phải đảm bảo tập trung tiền thuế kịp thời vào NSNN. Việc đối chiếu số đã thu, đã nộp NSNN giữa cơ quan Thuế- KBNN và Ngân hàng thương mại được thực hiện tự động qua hình thức điện tử và xác thực chữ ký số.

Hiện nay, Tổng cục Thuế đã xây dựng 2 mô hình tài khoản chuyên thu tập trung tại cấp Trung ương và địa phương để trình Bộ Tài chính lựa chọn.

Theo mô hình tập trung tại Trung ương tại mỗi ngân hàng chuyên thu, Tổng cục Thuế sẽ mở một tài khoản chuyên thu duy nhất ( toàn quốc sẽ có 4 tài khoản chuyên thu), người nộp thuế có thể nộp tiền vào một trong các tài khoản chuyên thu đó dù ở bất kỳ tỉnh, thành phố nào.

Với mô hình này, quy trình thu NSNN và trao đổi thông tin giữ cơ quan Thuế- Ngân hàng thương mại và KBNN được thực hiện tập trung tại cấp Tổng cục Thuế. Mô hình này nhằm đơn giản và thuận tiện cho người nộp thuế và các ngân hàng thương mại tham gia phối hợp thu NSNN; Phát huy thế mạnh thanh toán tập trung của các ngân hàng thương mại và quản lý thuế tập trung của Tổng cục Thuế.

Tuy nhiên, để thực hiện mô hình này, bộ phận kế toán thuế tại cấp Trung ương phải đủ mạnh cả về số lượng và năng lực cán bộ để thực hiện kiểm soát kế toán thuế trên phạm vi cả nước...

Với mô hình tài khoản chuyên thu phân tán ở cấp Cục thuế, mỗi ngân hàng chuyên thu, Cục thuế mở một tài khoản chuyên thu cấp 2 tại chi nhánh ngân hàng tỉnh/thành phố (toàn quốc có 4 tài khoản chuyên thu cấp 1 và 252 tài khoản chuyên thu cấp 2).

Quy trình đối chiếu, trao đổi, xác nhận thông tin thu nộp giữ cơ quan Thuế- Ngân hàng thương mại được thực hiện tập trung tại cấp Cục Thuế để thanh toán thu nộp và hoàn trả thuế nội địa. Với mô hình này, sẽ không cần thay đổi quá lớn về mô hình tổ chức bộ máy kế toán thuế tại Trung ương, các giao dịch thanh toán, đối chiếu với Ngân hàng và KBNN do Cục thuế thực hiện.

Tuy nhiên, cơ quan Thuế và KBNN phải quản lý nhiều tài khoản chuyên thu; dễ gây khó khăn trong việc tham chiếu khi chuyển tiền vào tài khoản chuyên thu của cơ quan Thuế theo từng địa bàn tỉnh/ thành phố.

Đối với việc hoàn trả thuế nộp thừa cho người nộp thuế trừ hoàn thuế GTGT khấu trừ, theo Tổng cục Thuế trung bình hàng năm có hơn 20 ngàn số lượt người nộp thuế được xét hoàn thuế GTGT, với số tiền hoàn khoảng 90 nghìn tỷ đồng). Tuy nhiên, vẫn còn có một số vướng mắc gặp phải như: Thủ tục hoàn trả các khoản nộp thừa từ NSNN cho người nộp thuế. Đơn cử như việc hoàn thuế thu nhập cá nhân với khoảng gần 30 nghìn số lượt hoàn/năm, với số tiền gần 1 nghìn tỷ đồng, hình thức hoàn bằng tiền mặt là chủ yếu.

Do đó, trước mắt Tổng cục Thuế đề xuất hoàn thuế qua tài khoản chuyên thu không bao gồm hoàn từ quỹ hoàn thuế GTGT mà chỉ hoàn nộp thừa từ NSNN. Tổng cục Thuế dự kiến cơ chế hoàn qua tài khoản chuyên thu của cơ quan Thuế tại Ngân hàng thương mại cụ thể: Cơ quan Thuế sẽ ban hành quyết định hoàn thuế hoặc quyết định hoàn kiêm bù trừ thu NSNN để chuyển Ngân hàng thương mại chi trả cho người nộp thuế trong ngày. Với cơ chế này vừa đảm bảo hoàn thuế nhanh chóng cho người nộp thuế, vừa đảm bảo quản lý chặt chẽ việc chi hoàn của NSNN.

Thu Hằng