Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Jen Psaki - Ảnh: AFP
AFP dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki cho biết Mỹ sẽ theo dõi sát diễn biến sự việc này: “Mỹ đã và đang xem xét kỹ càng vụ này. Dựa trên những căng thẳng trong thời gian gần đây ở biển Đông, quyết định của Trung Quốc về việc đưa giàn khoan dầu của họ đến khu vực này là một hành động vô ích và khiêu khích đối với việc duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực”.
Theo bà Psaki, những leo thang mới của Trung Quốc ở biển Đông cho thấy sự cần thiết cho các bên liên quan làm rõ những tuyên bố chủ quyền của mình theo luật pháp quốc tế. Những hành động như việc Trung Quốc đưa giàn khoan HD981 không được phép xảy ra trong các khu vực tranh chấp.
Cùng lúc, Reuters dẫn lời trợ lý ngoại trưởng Mỹ về các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương Daniel Russel cũng khẳng định Mỹ đang xem xét nghiêm túc vấn đề này và kêu gọi các bên hành động thận trọng và kiềm chế.
Giới chuyên gia quốc tế cho rằng việc Trung Quốc đưa giàn khoan khổng lồ này đến biển Đông là một tín hiệu cho thấy căng thẳng leo thang trong khu vực này. Chuyên gia nghiên cứu biển Đông ở Viện nghiên cứu Đông Nam Á Singapore Ian Storey nhận định Trung Quốc di chuyển giàn khoan này đến vùng biển trên đã tạo ra một kịch bản nguy hiểm tiềm ẩn.
“Từng có đối đầu giữa các tàu khảo sát của các bên nhưng đây là một diễn biến mới. Đã có nhiều suy đoán về việc Trung Quốc sẽ dùng giàn khoan trị giá gần 1 tỉ USD này như thế nào, và bây giờ chúng ta đã có câu trả lời. Các nước trong khu vực đang đứng trước nguy cơ đối mặt với kịch bản vô cùng nguy hiểm” - ông Storey nói.
Từ Trung Quốc, một lần nữa cựu thành viên của Trung tâm Thông tin hải dương Trung Quốc - học giả Lý Lệnh Hoa viết trên blog cá nhân của ông trên mạng Sina rằng Trung Quốc nên tuân thủ Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982. Bài viết được đăng lúc 21g39 ngày 6-5, học giả Lý cho biết phóng viên của Thời Báo Hoàn Cầu đã liên hệ hỏi quan điểm của ông về tình hình mấy ngày qua ở quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam (Trung Quốc gọi là Tây Sa) sau khi nước này đưa giàn khoan HD981 đến khai thác thăm dò ở vùng biển trên.
Vị học giả này đã trả lời rằng Trung Quốc là một trong các nước ký kết UNCLOS thì nên tuân theo điều thứ 74 và 83 của công ước này, phải tôn trọng thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của các nước ven biển xung quanh. Ông khẳng định những nội dung liên quan đến vấn đề này đã được thường xuyên viết trên blog của mình trong thời gian gần đây và hi vọng phóng viên của Thời Báo Hoàn Cầu nên xem qua.
Mỹ Loan
Theo Tuổi Trẻ