Huân chương Hồ Chí Minh và tiêu chuẩn để được tặng, truy tặng (Hình từ Internet)
Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT xin giải đáp như sau:
Căn cứ tại Điều 33 Luật Thi đua, khen thưởng 2003 quy định huân chương gồm có:
- "Huân chương Sao vàng".
- "Huân chương Hồ Chí Minh".
- "Huân chương Độc lập" hạng nhất, hạng nhì, hạng ba.
- "Huân chương Quân công" hạng nhất, hạng nhì, hạng ba.
- "Huân chương Lao động" hạng nhất, hạng nhì, hạng ba.
- "Huân chương Bảo vệ Tổ quốc" hạng nhất, hạng nhì, hạng ba.
- "Huân chương Chiến công" hạng nhất, hạng nhì, hạng ba.
- "Huân chương Đại đoàn kết dân tộc".
- "Huân chương Dũng cảm".
- "Huân chương Hữu nghị".
Tại Điều 15 Nghị định 91/2017/NĐ-CP quy định về việc tặng hoặc truy tặng Huân chương Hồ Chí Minh được trao cho cá nhân, tổ chức như sau:
(1) “Huân chương Hồ Chí Minh” để tặng hoặc truy tặng cho cá nhân có công lao to lớn, có nhiều thành tích xuất sắc đạt một trong các tiêu chuẩn sau:
- Có công lao to lớn, có nhiều thành tích xuất sắc ở một trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, văn học, nghệ thuật, khoa học, công nghệ, quốc phòng, an ninh, ngoại giao hoặc các lĩnh vực khác.
- Tham gia hoạt động cách mạng từ năm 1935 về trước, hoạt động liên tục, có công lao to lớn, có nhiều thành tích xuất sắc trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, không phạm khuyết điểm lớn, đã đảm nhiệm một trong các chức vụ:
+ Bí thư.
+ Phó Bí thư Tỉnh ủy.
+ Phó Trưởng ban của Đảng ở Trung ương.
+ Thứ trưởng hoặc chức vụ tương đương.
+ Hoặc được phong quân hàm Trung tướng lực lượng vũ trang nhân dân.
- Tham gia hoạt động cách mạng trước năm 1945, hoạt động liên tục, có công lao to lớn, có nhiều thành tích xuất sắc trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, không phạm khuyết điểm lớn, đã đảm nhiệm một trong các chức vụ:
+ Trưởng ban của Đảng ở Trung ương.
+ Xứ ủy viên.
+ Khu ủy viên.
+ Bộ trưởng hoặc chức vụ tương đương.
+ Hoặc được phong quân hàm Thượng tướng lực lượng vũ trang nhân dân.
- Có quá trình tham gia liên tục trong 02 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, có công lao to lớn, có nhiều thành tích xuất sắc trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, không phạm khuyết điểm lớn, đã đảm nhiệm một trong các chức vụ:
+ Ủy viên Bộ Chính trị.
+ Bí thư Trung ương Đảng.
+ Phó Chủ tịch nước.
+ Phó Chủ tịch Quốc hội.
+ Phó Thủ tướng Chính phủ.
+ Chủ tịch Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
+ Hoặc chức vụ tương đương 01 nhiệm kỳ (từ 03 đến 05 năm).
+ Hoặc được phong quân hàm Đại tướng lực lượng vũ trang nhân dân.
- Có quá trình công tác liên tục trong kháng chiến chống Mỹ hoặc thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, có công lao to lớn, có nhiều thành tích xuất sắc, không phạm khuyết điểm lớn, đã đảm nhiệm một trong các chức vụ:
+ Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.
+ Chủ tịch nước.
+ Chủ tịch Quốc hội.
+ Thủ tướng Chính phủ.
Các chức vụ trên đảm nhiệm trong 01 nhiệm kỳ (từ 03 đến 05 năm).
+ Ủy viên Bộ Chính trị.
+ Bí thư Trung ương Đảng.
+ Phó Chủ tịch nước.
+ Phó Chủ tịch Quốc hội.
+ Phó Thủ tướng Chính phủ.
+ Chủ tịch Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam .
+ Hoặc các chức vụ tương đương liên tục 02 nhiệm kỳ (từ 08 đến 10 năm).
+ Hoặc được phong quân hàm Đại tướng lực lượng vũ trang nhân dân từ 10 năm trở lên.
- Người nước ngoài có công lao to lớn đối với dân tộc Việt Nam, được Nhà nước Việt Nam thừa nhận, tôn vinh.
(2) “Huân chương Hồ Chí Minh” để tặng cho bộ, ban, ngành, đoàn thể trung ương, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng, tổng cục và tương đương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập, đạt các tiêu chuẩn sau:
- Đã được tặng thưởng “Huân chương Độc lập” hạng nhất hoặc “Huân chương Quân công” hạng nhất và 10 năm tiếp theo trở lên liên tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, có phạm vi ảnh hưởng rộng và có nhân tố mới, mô hình mới tiêu biểu cho cả nước học tập.
- Có bề dày truyền thống, có công lao đóng góp to lớn trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc; nội bộ đoàn kết, tổ chức Đảng, đoàn thể trong sạch, vững mạnh.
Lê Vũ Trang Nhi