Các loại tài sản bắt buộc phải đăng ký

Các loại tài sản bắt buộc phải đăng ký (Hình từ internet)

Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:

1. Tài sản là gì? Các loại tài sản

Theo Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về tài sản như sau:

- Tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản.

- Tài sản bao gồm bất động sản và động sản.

Bất động sản và động sản có thể là tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai.

2. Các loại tài sản bắt buộc phải đăng ký

2.1. Tài sản là bất động sản

Cụ thể tại khoản 1 Điều 106 Bộ luật Dân sự 2015 quy định quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản là bất động sản được đăng ký theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015 và pháp luật về đăng ký tài sản.

2.2. Tài sản là động sản

Căn cứ khoản 2 Điều 106 Bộ luật Dân sự 2015 quy định quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản là động sản không phải đăng ký, trừ trường hợp pháp luật về đăng ký tài sản có quy định khác.

Theo đó, các tài sản là động sản bắt buộc phải đăng ký bao gồm:

(1) Tàu biển

Căn cứ theo Điều 19 Bộ luật Hàng hải 2015 quy định các loại tàu biển phải đăng ký như sau:

- Các loại tàu biển sau đây phải đăng ký vào Sổ đăng ký tàu biển quốc gia Việt Nam:

+ Tàu biển có động cơ với tổng công suất máy chính từ 75 kilôwatt (KW) trở lên;

+ Tàu biển không có động cơ, nhưng có tổng dung tích từ 50 GT trở lên hoặc có trọng tải từ 100 tấn trở lên hoặc có chiều dài đường nước thiết kế từ 20 mét (m) trở lên;

+ Tàu biển nhỏ hơn các loại tàu biển quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 19 Bộ luật Hàng hải 2015, nhưng hoạt động tuyến nước ngoài.

- Việc đăng ký các loại tàu biển không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 19 Bộ luật Hàng hải 2015 do Chính phủ quy định.

Việc đăng ký tàu biển thực hiện theo quy định tại Nghị định 171/2016/NĐ-CP.

(2) Phương tiện nội thủy địa

Theo Điều 25 Luật Giao thông đường thủy nội địa 2004 (sửa đổi 2014) quy định về đăng ký phương tiện nội thủy địa như sau:

- Phương tiện có nguồn gốc hợp pháp, đạt tiêu chuẩn chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật thì được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp đăng ký.

- Phương tiện của tổ chức, cá nhân được đăng ký tại nơi chủ phương tiện đặt trụ sở hoặc nơi đăng ký hộ khẩu thường trú.

- Phương tiện phải được đăng ký lại khi chuyển quyền sở hữu, thay đổi tên, tính năng kỹ thuật hoặc chủ phương tiện thay đổi trụ sở, chuyển nơi đăng ký hộ khẩu sang tỉnh khác.

- Chủ phương tiện phải khai báo để xoá tên và nộp lại giấy chứng nhận đăng ký phương tiện cho cơ quan đã đăng ký phương tiện trong các trường hợp sau đây:

+ Phương tiện bị mất tích;

+ Phương tiện bị phá huỷ;

+ Phương tiện không còn khả năng phục hồi;

+ Phương tiện được chuyển nhượng ra nước ngoài.

- Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định việc đăng ký phương tiện, trừ các phương tiện quy định tại khoản 6 Điều 25 Luật Giao thông đường thủy nội địa 2004.

- Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình quy định và tổ chức đăng ký phương tiện làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.

- Miễn đăng ký đối với phương tiện quy định tại khoản 4 Điều 24 Luật Giao thông đường thủy nội địa 2004.

- Ủy ban nhân dân các cấp tổ chức đăng ký phương tiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải và tổ chức quản lý phương tiện được miễn đăng ký.

(3) Tàu cá

Căn cứ vào khoản 1 Điều 71 Luật Thủy sản 2017 quy định về đăng ký tàu cá như sau: Tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 06 mét trở lên phải được đăng ký vào sổ đăng ký tàu cá quốc gia và cấp Giấy chứng nhận đăng ký tàu cá theo quy định. Tàu cá có chiều dài lớn nhất dưới 06 mét do Ủy ban nhân dân cấp xã thống kê phục vụ công tác quản lý.

Việc đăng ký tàu cá thực hiện theo quy định tại Thông tư 23/2018/TT-BNNPTNT.

(4) Phương tiện giao thông cơ giới đường bộ

Theo khoản 3 Điều 53 Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định xe cơ giới phải đăng ký và gắn biển số do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp là một trong những điều kiện tham gia giao thông của xe cơ giới.

Việc đăng ký xe cơ giới được quy định tại Thông tư 24/2023/TT-BCA có hiệu lực từ 15/8/2023.

(5) Tàu bay

Cụ thể tại khoản 1 Điều 29 Luật hàng không dân dụng Việt Nam 2006 quy định tổ chức, cá nhân Việt Nam có các quyền đối với tàu bay quy định tại khoản 1 Điều 28 Luật hàng không dân dụng Việt Nam 2006 phải đăng ký các quyền đó theo quy định của Chính phủ.

Việc đăng ký tàu bay thực hiện theo quy định Nghị định 68/2015/NĐ-CP.

(6) Phương tiện giao thông đường sắt

Theo điểm b khoản 1 Điều 30 Luật Đường sắt 2017 quy định một trong những điều kiện tham gia giao thông của phương tiện giao thông đường sắt là có Giấy chứng nhận đăng ký phương tiện giao thông đường sắt do cơ quan có thẩm quyền cấp.

Việc đăng ký phương tiện giao thông đường sắt được quy định tại Thông tư 21/2018/TT-BGTVT.

(7) Bảo vật quốc gia

Căn cứ khoản 2 Điều 41a Luật Di sản văn hóa 2001 (sửa đổi 2009) quy định bảo vật quốc gia phải được đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền về văn hóa, thể thao và du lịch. Tổ chức, cá nhân sở hữu bảo vật quốc gia đã đăng ký có các quyền quy định tại khoản 3 Điều 42 Luật Di sản văn hóa 2001.

Khi chuyển quyền sở hữu bảo vật quốc gia, tổ chức, cá nhân sở hữu bảo vật quốc gia phải thông báo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền về văn hóa, thể thao và du lịch về chủ sở hữu mới trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày chuyển quyền sở hữu.

Việc đăng ký bảo vật quốc gia được quy định tại Điều 19 Nghị định 98/2010/NĐ-CP.

(8) Vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ

Theo khoản 9 Điều 4 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017 quy định vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ phải được thử nghiệm, kiểm định, đánh giá và đăng ký theo quy định của pháp luật về quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa trước khi được phép sản xuất, kinh doanh, sử dụng tại Việt Nam.

Việc đăng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ được quy định tại Điều 4 Nghị định 79/2018/NĐ-CP.

Hồ Quốc Tuấn