Theo Luật Giáo dục đại học, trường đại học, học viện là cơ sở giáo dục đại học đào tạo, nghiên cứu nhiều ngành, được cơ cấu tổ chức theo quy định của Luật Giáo dục đại học.
Trong đó, cơ sở giáo dục đại học là cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, thực hiện chức năng đào tạo các trình độ của giáo dục đại học, hoạt động khoa học và công nghệ, phục vụ cộng đồng.
Ngoài ra, còn có thuật ngữ về đại học mà mọi người cần phân biệt với trường đại học, học viện.
Cụ thể, đại học là cơ sở giáo dục đại học đào tạo, nghiên cứu nhiều lĩnh vực, được cơ cấu tổ chức theo quy định của Luật Giáo dục đại học; các đơn vị cấu thành đại học cùng thống nhất thực hiện mục tiêu, sứ mạng, nhiệm vụ chung.
Học viện (tiếng Anh là Academy) tập trung vào việc nghiên cứu chuyên sâu các lĩnh vực thúc đẩy sự phát triển của xã hội.
Theo Luật Giáo dục đại học, cơ cấu tổ chức của học viện bao gồm:
- Hội đồng học viện;
- Giám đốc học viện; phó giám đốc học viện;
- Hội đồng khoa học và đào tạo; hội đồng khác (nếu có);
- Khoa, phòng chức năng, thư viện, tổ chức khoa học và công nghệ, tổ chức phục vụ đào tạo khác;
- Trường, phân hiệu, viện nghiên cứu, cơ sở dịch vụ, doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh và đơn vị khác (nếu có) theo nhu cầu phát triển của trường.
Cơ cấu tổ chức cụ thể của học viện, mối quan hệ và mức độ tự chủ của đơn vị thuộc, trực thuộc trường đại học được quy định trong quy chế tổ chức và hoạt động của học viện.
Học viện và trường đại học khác nhau thế nào? (Hình từ internet)
Như đã đề cập ở phần định nghĩa, học viện và trường đại học đều là cơ sở giáo dục đại học, nhưng có một số điểm khác nhau:
- Mục đích: Học viện thường tập trung vào đào tạo và đào tạo ngành nghề hoặc chuyên môn cụ thể, trong khi trường đại học tập trung vào đào tạo sinh viên ở nhiều ngành khác nhau.
- Chương trình học: Học viện có phần dạy và phần nghiên cứu (thường học viện là đơn vị của ngành), còn trường đại học chuyên giảng dạy. Tuy nhiên, học viện thường đào tạo sâu và mang tính chất chuyên môn cao, thiên về nghiên cứu; còn đào tạo của trường đại học mang tính nghề nghiệp nhiều hơn.
- Tên gọi: Học viện thường được đặt theo tên của ngành nghề hoặc chuyên môn mà nó đào tạo, còn trường đại học có tên chung chung hơn.
Ở Việt Nam hiện nay, học viện vừa đào tạo đại học, sau đại học vừa nghiên cứu chuyên sâu trong một lĩnh vực, một ngành trọng điểm quốc gia.
Theo kết quả tra cứu trên Cổng Thông tin điện tử Bộ Giáo dục và Đào tạo, có các học viện sau đây:
STT |
Tên học viện |
Ký hiệu |
Tỉnh, thành phố |
Loại hình cơ sở đào tạo |
Loại trường |
1 |
HỌC VIỆN ÂM NHẠC HUẾ |
HVA |
Thừa Thiên Huế |
Học viện |
Công lập |
2 |
HỌC VIỆN ÂM NHẠC QUỐC GIA VIỆT NAM |
NVH |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
3 |
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN |
HBT |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
4 |
HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG |
BVH |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
5 |
HỌC VIỆN CHÍNH SÁCH VÀ PHÁT TRIỂN |
HCP |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
6 |
HỌC VIỆN HÀNG KHÔNG VIỆT NAM |
HHK |
TP. Hồ Chí Minh |
Học viện |
Công lập |
7 |
HỌC VIỆN MÚA VIỆT NAM |
CMH |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
8 |
HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM |
HVN |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
9 |
HỌC VIỆN NGÂN HÀNG |
NHH |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
10 |
HỌC VIỆN NGOẠI GIAO |
HQT |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
11 |
HỌC VIỆN PHỤ NỮ VIỆT NAM |
HPN |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
12 |
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC |
HVQ |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
13 |
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH |
HTC |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
14 |
HỌC VIỆN TOÀ ÁN |
HTA |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
15 |
HỌC VIỆN THANH THIẾU NIÊN VIỆT NAM |
HTN |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
16 |
HỌC VIỆN Y DƯỢC HỌC CỔ TRUYỀN VIỆT NAM |
HYD |
Hà Nội |
Học viện |
Công lập |
17 |
NHẠC VIỆN TP. HỒ CHÍ MINH |
NVS |
TP. Hồ Chí Minh |
Học viện |
Công lập |