Quốc hội đã thông qua Luật Căn cước 2023, có hiệu lực kể từ 1/7/2024.
Theo luật mới, ngoài việc đổi tên gọi từ Luật Căn cước công dân sang Luật Căn cước, thẻ căn cước công dân cũng cũng sẽ có tên gọi mới là thẻ căn cước.
Điều 46 Luật Căn cước 2023 quy định về chuyển tiếp quy định rõ:
- Chứng minh nhân dân (CMND) còn hạn sử dụng đến sau ngày 31/12/2024 thì có giá trị sử dụng đến hết ngày 31/12/2024. Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ chứng minh nhân dân, căn cước công dân được giữ nguyên giá trị sử dụng; cơ quan nhà nước không được yêu cầu công dân thay đổi, điều chỉnh thông tin về chứng minh nhân dân, căn cước công dân trong giấy tờ đã cấp.
- Thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15/01/2024 đến trước ngày 30/6/2024 thì tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30/6/2024.
- Quy định về việc sử dụng căn cước công dân, chứng minh nhân dân trong các văn bản quy phạm pháp luật ban hành trước ngày Luật Căn cước 2023 có hiệu lực thi hành được áp dụng như đối với thẻ căn cước quy định tại Luật này cho đến khi văn bản quy phạm pháp luật đó được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế.
Như vậy theo quy định này thì CMND được sử dụng đến hết ngày 31/12/2024. Sau thời điểm này, CMND không còn giá trị sử dụng.
Gửi ảnh CMND cho người khác có sao không? (Hình từ internet)
Hiện nay, với nhiều người, CMND vẫn là 1 trong những loại giấy tờ tùy thân quan trọng.
Vì vậy, lực lượng công an luôn tuyên truyền người dân không nên đăng tải, gửi ảnh CMND cho người khác để tránh nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân để kẻ xấu lợi dụng sử dụng vào hành vi vi phạm pháp luật.
Ngoài ra, Căn cước công dân gắn chip cũng là một loại giấy tờ quan trọng. Mã QR và chip trên thẻ CCCD chứa rất nhiều thông tin cá nhân mà tội phạm công nghệ cao triệt để lợi dụng để trục lợi. Trong đó bao gồm những thông tin về tên, năm sinh, ảnh cá nhân, dữ liệu sinh trắc học cơ bản…
Tuy nhiên, hiện nay nhiều công dân vẫn “vô tư” chia sẻ hình ảnh CCCD của mình trên mạng xã hội. Hành vi chia sẻ đó tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân. Chỉ cần dựa vào mã QR hoặc thông tin in trên thẻ CCCD, CMND là biết rõ thông tin cá nhân của công dân. Từ những thông tin đó, các đối tượng xấu có thể dễ dàng lợi dụng thực hiện các hành vi phi pháp.
Các đối tượng có thể dùng ảnh CMND, CCCD hai mặt của người dân (đưa lên mạng) đăng ký tài khoản ngân hàng, hoặc vay tiền trên app, bị dùng để đăng ký số điện thoại trả sau và có thể bị dùng để đăng ký mã số thuế ảo…
Hiện tại có rất nhiều ứng dụng cho vay tiền online chỉ cần chụp hình ảnh CMND, CCCD hai mặt là có thể được duyệt hợp đồng vay tiền và giải ngân một cách nhanh chóng. Vì vậy mà các đối tượng khác thường tìm cách lấy thông tin cá nhân của người khác, sau đó chụp ảnh và gửi vào những ứng dụng này để vay tiền nhằm mục đích chiếm đoạt.
Hiện nay, đã có rất nhiều người bị lợi dụng sử dụng hình ảnh CMND, CCCD hai mặt để đăng ký thuê bao trả sau của các nhà mạng, sau đó thực hiện những cuộc gọi quốc tế, hoặc thực hiện các cuộc gọi trong nước một cách vô tội vạ.
Cũng có rất nhiều công ty ảo hoạt động không có nhân viên thường mua lại ảnh CMND/CCCD của người khác đăng ký mã số thuế ảo cho nhân viên công ty nhằm qua mặt cơ quan chức năng.
Nhiều đối tượng chọn hình thức ra thông báo tuyển dụng nhân sự không giới hạn số lượng với mức lương cao để thu hút người khác nộp hồ sơ xin việc, nhưng cuối cùng thì họ đều thông báo không trúng tuyển, sau đó lấy ảnh CMND/CCCD của người xin việc đó dùng để đăng ký mã số thuế ảo…
Khi mất CCCD, CMND, người dân cần trình báo lên cơ quan chức năng để báo mất và làm lại giấy tờ. Đồng thời phòng ngừa trường hợp số CCCD, CMND bị lợi dụng thực hiện các giao dịch dân sự trái pháp luật thì có căn cứ để chứng minh bản thân không có liên quan đến các giao dịch dân sự đó.
Trong trường hợp bị lừa lấy thông tin CMND/CCCD để đi vay tiền thì người dân cần nhanh chóng thông báo với đơn vị cho vay, đồng thời liên hệ đến cơ quan chức năng để được hỗ trợ nhanh nhất.
Còn trường hợp bị các đối tượng khác lợi dụng lấy số CMND hay số thẻ CCCD để đi đăng ký mở tài khoản ngân hàng hay đăng ký thuê bao trả sau thì người dân cũng cần nhanh chóng liên hệ đến ngân hàng, nhà mạng để được hỗ trợ.