Hải Phòng dự kiến là thành phố tổ chức chính quyền đô thị thứ 4 tại Việt Nam (Hình từ Internet)
Thành phố Hải Phòng là đô thị loại I cấp quốc gia, là thành phố cảng, trọng điểm kinh tế biển của cả nước, trung tâm giáo dục, y tế và khoa học công nghệ của vùng duyên hải Bắc Bộ, là đầu mối giao thông quan trọng và là cửa chính ra biển của các tỉnh phía Bắc, kết nối các tuyến giao thông hàng hải quốc tế; nằm trong tam giác phát triển Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh; có vị trí chiến lược quan trọng về quốc phòng, an ninh.
Theo Bộ Nội vụ, để từng bước nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, năng lực quản lý, điều hành của chính quyền thành phố Hải Phòng phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đô thị lớn trong giai đoạn tới, cần thiết xây dựng Nghị quyết để thực hiện tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng, tạo điều kiện cho thành phố phát triển, khắc phục những khó khăn, vướng mắc của tổ chức chính quyền thành phố hiện nay.
Như vậy, nếu Dự thảo Nghị quyết Tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng (sau đây gọi là Dự thảo Nghị quyết) được thông qua, Hải Phòng sẽ là thành phố tổ chức chính quyền đô thị thứ 4 tại Việt Nam sau Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hà Nội, Thành phố Đà Nẵng.
Việc tổ chức chính quyền địa phương ở đô thị tại thành phố Hải Phòng với mục tiêu tinh gọn hợp lý, hoạt động hiệu lực, hiệu quả dưới sự lãnh đạo của Đảng và bảo đảm phát huy quyền làm chủ của Nhân dân; phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm và tính minh bạch trong quản lý của chính quyền thành phố; huy động mọi nguồn lực cho sự phát triển bền vững của thành phố; nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân; góp phần xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh.
* Loại bỏ Hội đồng nhân dân quận, phường
Dự thảo Nghị quyết quy định việc tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng như sau:
- Chính quyền địa phương ở thành phố Hải Phòng là cấp chính quyền địa phương gồm có Hội đồng nhân dân thành phố và Ủy ban nhân dân thành phố.
- Chính quyền địa phương ở các quận tại thành phố Hải Phòng là Ủy ban nhân dân quận. Ủy ban nhân dân quận là cơ quan hành chính nhà nước ở quận, làm việc theo chế độ thủ trưởng, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ.
- Chính quyền địa phương ở phường tại thành phố Hải Phòng là Ủy ban nhân dân phường. Ủy ban nhân dân phường là cơ quan hành chính nhà nước ở phường, làm việc theo chế độ thủ trưởng, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ.
- Việc tổ chức chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính khác của thành phố Hải Phòng được thực hiện theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
* Thành lập Ban đô thị tại thành phố Thủy Nguyên
Trên cơ sở tham khảo và kế thừa các quy định tại Nghị quyết 131/2020/QH14 về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hồ Chí Minh; Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh, Dự thảo Nghị quyết đã thiết kế các quy định về cơ cấu tổ chức, phương thức hoạt động, chức năng, nhiệm vụ của thành phố thuộc thành phố Hải Phòng.
Theo đó, Hội đồng nhân dân thành phố Thủy Nguyên có thêm Ban Đô thị do với quy mô và định hướng phát triển thành phố Thủy Nguyên, khối lượng công việc liên quan đến công tác quản lý trật tự đô thị sẽ tăng lên rất nhiều và phức tạp khi mô hình quản lý có cả đô thị và nông thôn, nên việc thành lập Ban Đô thị để tăng cường công tác kiểm tra, giám sát về lĩnh vực đô thị; đồng thời bố trí thêm 01 Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Thủy Nguyên để phụ trách về lĩnh vực đô thị để tăng cường công tác quản lý nhà nước về đô thị.