Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:
Theo quy định thời hạn sử dụng của CMND là 15 năm kể từ ngày cấp, vì vậy sẽ phân theo 2 trường hợp:
**Nếu CMND còn hạn sử dụng:
- Công dân phải làm thủ tục đổi CMND sang CCCD gắn chíp nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
+ CMND hư hỏng không sử dụng được;
+ Thay đổi họ, tên, chữ đệm, ngày, tháng, năm sinh;
+ Thay đổi nơi đăng ký hộ khẩu thường trú ngoài phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;
+ Thay đổi đặc điểm nhận dạng.
- Công dân làm thủ tục cấp lại (cấp lại thì cũng được cấp CCCD gắn chíp) đối với trường hợp bị mất CMND.
- Ngoài những trường hợp nêu trên, công dân được lựa chọn:
+ Nếu không có nhu cầu thì vẫn được tiếp tục sử dụng CMND cho đến khi hết hạn mà không bắt buộc đổi qua CCCD gắn chíp.
+ Nếu có nhu cầu thì được thực hiện đổi qua mẫu thẻ CCCD gắn chíp mới.
** Nếu CMND hết hạn sử dụng.
Trường hợp CMND hết hạn sử dụng thì phải làm thủ tục đổi CMND sang CCCD gắn chíp (bắt buộc).
(Căn cứ Điều 5 Nghị định 05/1999/NĐ-CP )
Cách sử dụng 04 loại CMND và CCCD đang cùng tồn tại
Đối với thẻ CCCD, thời hạn sử dụng sẽ được in trực tiếp trên thẻ theo nguyên tắc sau:
- Thẻ CCCD phải được đổi khi công dân đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi.
- Trường hợp thẻ CCCD được cấp, đổi, cấp lại trong thời hạn 2 năm trước tuổi quy định nêu trên này thì vẫn có giá trị sử dụng đến tuổi đổi thẻ tiếp theo.
Vì vậy, người dân chỉ cần nhìn thời gian được in trên mặt thẻ để biết hạn sử dụng CMND của mình, mà không cần quá quan tâm về độ tuổi, khi cấp công an đã tính toán sẵn cho người dân rồi. Căn cứ vào đó:
**Đối với thẻ CCCD còn hạn sử dụng
- Công dân thực hiện đổi từ CCCD mã vạnh qua CCCD gắn chíp hoặc từ CCCD gắn chíp qua CCCD gắn chíp nếu:
+ Thẻ bị hư hỏng không sử dụng được;
+ Thay đổi thông tin về họ, chữ đệm, tên; đặc điểm nhân dạng;
+ Xác định lại giới tính, quê quán;
+ Có sai sót về thông tin trên thẻ CCCD;
- Công dân thực hiện đề nghị cấp lại thẻ CCCD trong các trường hợp:
+ Bị mất thẻ CCCD;
+ Được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật quốc tịch Việt Nam.
- Ngoài những trường hợp trên, đối với những người đang sử dụng CCCD mã vạch thì được lựa chọn:
+ Nếu có nhu cầu đổi sang CCCD gắn chíp thì được cấp đổi (không bắt buộc).
+ Nếu không có nhu cầu đổi thì được tiếp tục sử dụng cho đến khi hết hạn.
**Đối với thẻ CCCD hết hạn sử dụng
Trường hợp CCCD hết hạn sử dụng thì công dân làm thủ tục đổi thẻ mới, vì khi thẻ hết hạn sẽ không có giá trị sử dụng.
Ngoài ra, hiện tại đã có dự thảo Nghị định quy định về trường hợp khi CCCD hết hạn mà không thực hiện đổi theo đúng quy định có thể bị phạt đến 500 nghìn đồng (Xem chi tiết tại đây).
Căn cứ: Điều 21, 23 Luật Căn cước công dân 2014
Xem thêm:
>> Những giấy tờ cần sửa đổi/cập nhật khi đổi CMND sang CCCD gắn chíp
>> Thẻ căn cước công dân gắn chíp thay thế những loại giấy tờ nào?
Quý Nguyễn