Cha mẹ tặng cho tài sản cho con có được đòi lại không?

Cha mẹ tặng cho tài sản cho con có được đòi lại không? (Ảnh minh họa)

1. Hợp đồng tặng cho tài sản là gì?

Theo Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015, quy định hợp đồng tặng cho tài sản như sau:

Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.

Khi việc tặng cho đã có hiệu lực tức là việc tặng cho tài sản cho con cái đã được hoàn tất thì bên tặng cho hay nói cách khác là bố mẹ sẽ không có quyền đòi lại. Tuy nhiên, bố mẹ có thể đòi lại tài sản đã cho con cái trong những trường hợp dưới đây.

2. Các trường hợp cha mẹ có thể đòi lại tài sản đã tặng cho

2.1. Trường hợp tặng cho tài sản có điều kiện

Theo Điều 462 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về tặng cho tài sản có điều kiện như sau:

- Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

- Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.

- Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Như vậy, người nhận tặng cho sẽ chỉ được nhận tài sản khi thực hiện đầy đủ nghĩa vụ mà người tặng cho đã đưa ra trong hợp đồng tặng cho.

Trong trường hợp này, nếu bên phía được tặng cho là con cái không thực hiện được nghĩa vụ trong hợp đồng tặng cho đó thì bố mẹ có thể đòi lại tài sản đã tặng cho đó.

2.2. Trường hợp hợp đồng tặng cho không có điều kiện nhưng vô hiệu

Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015 quy định điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự:

- Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:

+ Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;

+ Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;

+ Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

- Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.

Giao dịch dân sự (hợp đồng) khi không có đủ các điều kiện nêu trên thì sẽ bị coi là vô hiệu. Tương tự, bố mẹ có thể đòi lại tài sản tặng cho con cái nếu chứng minh được hợp đồng tặng cho tài sản đó là vô hiệu.

*Quy định về tặng cho tài sản là bất động sản

Tại khoản 1 Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 về việc tặng cho bất động sản quy định:

Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của luật….”

Nếu hợp đồng tặng cho không đúng với hình thức đã được quy định theo quy định trên thì có thể bị coi là một hợp đồng vô hiệu. Nói cách khác nếu hợp đồng tặng cho không được lập bằng văn bản hoặc lập bằng văn bản nhưng không được công chứng, chứng thực thì được coi là vô hiệu. Khi đó hai bên sẽ trao trả cho nhau những gì đã nhận, tức là con cái sẽ phải trả lại bất động sản đã được bố mẹ tặng cho.

*Quy định về tặng cho tài sản là động sản

Về hợp đồng tặng cho động sản thì Điều 458 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

Đối với động sản mà luật có quy định đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký.

Cũng giống như hợp đồng tặng cho bất động sản, bố mẹ tặng cho tài sản là động sản cho con cái nếu như động sản đó chưa được đăng ký thì hợp đồng đó chưa có hiệu lực và bố mẹ có  thể đòi lại tài sản tặng cho đó.

Như vậy, bố mẹ có thể đòi lại tài sản đã tặng cho nếu thuộc một trong các trường hợp nêu trên.

Văn Thông