Nhà nghiên cứu Hồ Tấn Phan cho biết, theo thư tịch cổ, Đội Hoàng Sa từ thời chúa Nguyễn đến triều nhà Nguyễn đều tuyển dụng người xã An Vĩnh (trong đất liền cũng như ngoài đảo Lý Sơn), Quảng Ngãi.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới đây cho thấy có một vị Cai đội Đội Hoàng Sa là người Thừa Thiên Huế là Nguyễn Hữu Niên. Ông vốn là quan triều Tây Sơn, sau theo nhà nhà Nguyễn. Như vậy, thời Thái tổ Võ hoàng đế Nguyễn Văn Huệ bắt đầu tuyển dụng người ở Thừa Thiên Huế vào Đội Hoàng Sa, vì lúc bấy giờ Quảng Nghĩa trở vào thuộc quyền Nguyễn Văn Nhạc.
Chiếc chuông nặng gần nửa tấn ở chùa Tiên Linh có ghi chép về Cai đội Hoàng Sa Nguyễn Hữu Niên. Ảnh: N.Phương. |
Các tư liệu được lưu giữ tại chùa Tiên Linh là bài vị, các chữ Hán trên chuông đồng nặng 451kg đặt tại chùa Tiên Linh ghi chép về Cai đội Hoàng Sa Nguyễn Hữu Niên.
Nhà nghiên cứu Hồ Tấn Phan đánh giá: “Căn cứ vào những dấu tích còn lưu lại tại bài vị và 4 mặt của chuông đồng tại chùa Tiên Linh ở Thừa Thiên - Huế là một chứng cứ rất quan trọng, góp phần khẳng định chủ quyền biển đảo tổ quốc của Việt Nam”.
Nguyễn Phương