Kiến nghị có chế tài xử lí khi "né" trả lời báo chí

Ngày 7-10, Trung tâm Truyền thông Giáo dục cộng đồng (MEC-Liên hiệp các Hội khoa học kĩ thuật Việt Nam) đã có kiến nghị gửi Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Thông tin & Truyền thông... đề nghị xem xét, chỉ đạo bổ sung chế tài cho việc không hoặc chậm trả lời báo chí theo Điều 8 Luật Báo chí vào dự thảo Nghị định 02/2011/NĐ-CP Quy định Xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí– xuất bản.

Theo lí giải của MEC, Nghị định 51/2002/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Báo chí, tại Điều 3 về “Trách nhiệm của tổ chức, người có chức vụ” có quy định: “Khi cơ quan nhà nước, tổ chức Đảng, tổ chức xã hội (gọi chung là tổ chức) và người có chức vụ nhận được ý kiến, kiến nghị, phê bình, khiếu nại của tổ chức, công dân, tố cáo của công dân do cơ quan báo chí chuyển đến hoặc đăng, phát trên báo chí, trong thời hạn ba mươi (30) ngày, kể từ ngày nhận được hoặc từ ngày báo chí đăng, phát thì người đứng đầu tổ chức, người có chức vụ phải thông báo cho cơ quan báo chí kết quả hoặc biện pháp giải quyết.

Nếu quá thời hạn nêu trên mà không nhận được thông báo của người đứng đầu tổ chức, người có chức vụ thì cơ quan báo chí có quyền chuyển ý kiến, kiến nghị, phê bình, khiếu nại, tố cáo của công dân đến cơ quan cấp cao hơn có thẩm quyền giải quyết hoặc đưa vấn đề đó lên báo chí”.

Thế nhưng thực tế lại khác. Theo khảo sát của MEC về “Mức độ phản hồi của cơ quan nhà nước đối với kiến nghị phê bình của tổ chức, công dân trên báo chí” thực hiện tháng 8-2013, tỉ lệ nhà báo cho biết các kiến nghị, phê bình, khiếu nại, tố cáo của công dân được cơ quan nhà nước phản hồi đúng thời hạn luật định (30 ngày) khá thấp, chỉ đạt 21%. Các kết quả khảo sát tại các cơ quan báo chí lớn, có uy tín và độ bao phủ rộng số liệu này có tiến bộ hơn, nhưng chỉ xoay quanh mức 30%.

Đáng chú ý, có tới 72% người trả lời khảo sát, phỏng vấn cho rằng do lí do chính là hệ thống pháp luật thiếu chế tài xử lí việc cơ quan quản lí nhà nước chậm hoặc không trả lời.

Từ phát hiện trên, nhóm chuyên gia của MEC đã họp toàn thể cùng xem xét, phân tích các chế tài quy định tại Nghị định 02/2011/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí – xuất bản, dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 02 hiện đang được Chính phủ hoàn thiện, chuẩn bị ban hành.

Nhóm chuyên gia thấy rằng: Nghị định 02/2011/NĐ-CP có quy định chế tài với các hành vi của cơ quan báo chí khi “không thực hiện báo cáo, giải trình” hoặc “báo cáo, giải trình không đúng nội dung, thời hạn và yêu cầu”... Tuy nhiên, Nghị định này không quy định chế tài nào đối với hành vi không tuân thủ quy định cung cấp thông tin cho báo chí của cơ quan nhà nước theo Điều 8 Luật Báo chí và Điều 3 Nghị định 51/2002/NĐ-CP.

Bản kiến nghị của MEC viết: Vừa qua, bằng việc ban hành Nghị định 90/2013/NĐ-CP về “Trách nhiệm giải trình”, Chính phủ đã phần nào làm rõ hơn trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan nhà nước trước ý kiến của tổ chức/cá nhân công dân. Vì vậy, để các quy định mang tính trách nhiệm, nghĩa vụ ấy phát huy hiệu quả trên thực tế, việc bổ sung các quy định mang tính chất chế tài nhà nước, trong đó có quy phạm chế tài mà MEC kiến nghị trong văn bản này, là cần thiết. 

L.Bằng

Theo HQ Online