Các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng bảo hiểm nhân thọ (Hình từ Internet)

Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:

1. Bảo hiểm nhân thọ là loại bảo hiểm gì?

Bảo hiểm nhân thọ là một trong 03 loại bảo hiểm được quy định tại Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022; trong đó, bảo hiểm nhân thọ là loại hình bảo hiểm cho trường hợp người được bảo hiểm sống hoặc chết.

(Khoản 13 Điều 4 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022)

2. Các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ hoặc bên mua bảo hiểm nhân thọ có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm nhân thọ trong trường hợp được quy định tại Điều 26 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, cụ thể như sau:

(i) Bên mua bảo hiểm không đóng phí bảo hiểm hoặc không đóng đủ phí bảo hiểm theo thời hạn thỏa thuận hoặc sau thời gian gia hạn đóng phí;

(ii) Doanh nghiệp bảo hiểm, bên mua bảo hiểm không chấp nhận yêu cầu về thay đổi mức độ rủi ro được bảo hiểm quy định tại Điều 23 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022;

(iii)  Người được bảo hiểm không thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn cho đối tượng bảo hiểm quy định tại khoản 3 Điều 55 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022;

(iv) Bên mua bảo hiểm không đồng ý chuyển giao danh mục hợp đồng bảo hiểm quy định tại khoản 4 Điều 92 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022.

3. Hậu quả pháp lý khi đơn phương chấm dứt hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Khi doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ hoặc người mua bảo hiểm nhân thọ đơn phương chấm dứt hợp đồng bảo hiểm thì tùy vào trường hợp, một trong hai bên có thể đối mặt với các hậu quả pháp lý như sau:

- Trường hợp đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm nhân thọ tại (i) ở mục (2) thì thực hiện như sau:

Đối với hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm trả tiền bảo hiểm cho người được bảo hiểm khi sự kiện bảo hiểm xảy ra trước thời điểm đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm và có quyền khấu trừ phí bảo hiểm đến thời điểm đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm;

- Trường hợp đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm quy định tại (ii) và (iii) ở mục (2):

Doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ có trách nhiệm hoàn phí bảo hiểm đã đóng cho thời gian còn lại của hợp đồng bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.

Ngoài ra còn có trách nhiệm bồi thường, trả tiền bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm khi sự kiện bảo hiểm xảy ra trước thời điểm đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm.

- Trường hợp đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm nhân thọ quy định tại (i) và (i) ở mục (2),  đối với hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có giá trị hoàn lại, doanh nghiệp bảo hiểm phải trả cho bên mua bảo hiểm giá trị hoàn lại của hợp đồng bảo hiểm, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.

- Trường hợp đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm quy định tại (iv) ở mục (2), bên mua bảo hiểm được nhận lại giá trị hoàn lại hoặc phí bảo hiểm đã đóng tương ứng với thời gian còn lại của hợp đồng bảo hiểm phù hợp với từng sản phẩm bảo hiểm.

Trường hợp giá trị tài sản thấp hơn so với dự phòng nghiệp vụ của danh mục hợp đồng bảo hiểm được chuyển giao, số tiền bên mua bảo hiểm nhận lại được tính toán trên cơ sở tỷ lệ giữa giá trị tài sản và dự phòng nghiệp vụ của danh mục hợp đồng bảo hiểm được chuyển giao.

(Điều 27 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022)

4. Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có những nội dung chủ yếu nào?

Theo khoản 1 Điều 17 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ phải có những nội dung chủ yếu sau đây:

- Bên mua bảo hiểm, người được bảo hiểm, người thụ hưởng (nếu có), doanh nghiệp bảo hiểm hoặc chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài;

- Đối tượng bảo hiểm;

- Số tiền bảo hiểm hoặc giá trị tài sản được bảo hiểm hoặc giới hạn trách nhiệm bảo hiểm;

- Phạm vi hoặc quyền lợi bảo hiểm; quy tắc, điều kiện, điều khoản bảo hiểm;

- Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài và bên mua bảo hiểm;

- Thời hạn bảo hiểm, thời điểm có hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm;

- Mức phí bảo hiểm, phương thức đóng phí bảo hiểm;

- Phương thức bồi thường, trả tiền bảo hiểm;

- Phương thức giải quyết tranh chấp.