Địa phương có quyền quyết mức thu bằng 0 với phí xe máy

Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cho biết trong 27 tỉnh đã có ý kiến, 25 tỉnh đồng ý tiếp tục thu phí đường bộ với xe máy nhưng đề nghị có chế tài xử phạt. Chúng tôi đang tiếp tục lấy ý kiến của các tỉnh, TP để tập hợp, báo cáo Chính  phủ quyết định có tiếp tục thu hay không loại phí này, ông nói.

Đại biểu Quyết Tâm: "Không thu không được"

Sáng 18/6, Quốc hội dành thời gian thảo luận tại Hội trường về Dự án Luật Phí, lệ phí.

Phát biểu trong phiên thảo luận, ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm - Chủ tịch HĐND TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh, Dự án luật này không chỉ nên công khai minh bạch trong chính sách phí, lệ phí mà còn phải quan tâm tới tính công bằng vì thực tế có một số khoản phí, lệ phí thể hiện sự thiếu công bằng khi thu và sử dụng.

Trên cơ sở quan điểm đó, bà Tâm đề nghị cần tiếp tục rà soát, lắng nghe người dân, doanh nghiệp để ban hành danh mục phí hợp lý nhất; bỏ một số loại phí vô lý như phí sử dụng đường bộ trên đầu phương tiện xe máy vì cho rằng đây là loại phí khó minh bạch và khó thực hiện.

Trao đổi với báo chí bên lề hành lang Quốc hội, ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm cho biết, TP HCM là địa phương tiến hành thu phí này chậm nhất trong 63 tỉnh, thành vì thực tế, mức thu phí này không hợp lý, chính quyền địa phương không muốn thu khoản này nhưng không thu không được vì đã là quy định rồi.

“HĐND buộc phải ban hành vì làm gì có quyền quyết, nếu không  việc gì chúng tôi phải đề nghị Quốc hội loại bỏ thu loại phí này?” – bà Tâm đặt vấn đề.

Liên quan đến vấn đề đại biểu Tâm nêu ra tại Hội trường, trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng khẳng định, theo Luật, thu phí xe máy thuộc trách nhiệm của HĐND tỉnh, TP, không thuộc trách nhiệm của Trung ương. Trong quy định, phí xe máy chỉ quy định mức tối đa, không quy định mức tối thiểu, tùy thuộc vào điều kiện từng địa phương, HĐND tỉnh quyết định có thu hay không thu.

Để làm rõ vấn đề này, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng và Chủ tịch HĐND TP Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Quyết Tâm đã trực tiếp cùng trao đổi cởi mở trước các cơ quan báo chí ngay bên hành lang Quốc hội:

"Thu hay không là thẩm quyền của địa phương"

Bộ trưởng Đinh La Thăng: Quyền quyết định có thu phí hay không thu phí với xe máy là thuộc thẩm quyền quyết định của HĐND tỉnh, Thành phố. Do đó ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm với tư cách là Chủ tịch HĐND TP HCM có quyền đưa ra Hội đồng bàn để quyết định thu hay không thu. Thẩm quyền của tỉnh, TP quyết định, việc này không thuộc thẩm quyền của Trung ương vì đã có phân cấp rồi.

Vừa rồi quỹ bảo trì Trung ương có lấy ý kiến của các tỉnh, TP đang triển khai việc thu phí. Hiện nay đã có 27 tỉnh trả lời, trong đó có 2 tỉnh đề nghị bỏ thu phí xe máy (Bà Rịa-Vũng Tàu, Đồng Nai), 25 tỉnh đồng ý tiếp tục thu nhưng đề nghị có chế tài xử phạt. Chúng tôi đang tiếp tục lấy ý kiến còn lại của các tỉnh, TP để tập hợp, báo cáo Chính  phủ quyết định có tiếp tục thu hay không tiếp tục thu đối với phí xe máy.

"Mong Bộ trưởng cân nhắc"

ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm: Nhà nước đặt ra việc thu phí đối với đầu phương tiện xe máy khi sử dụng được bộ cũng vì mục đích dùng một phần phí này để duy tu, bảo trì đường bộ phục vụ người dân.

Tuy nhiên, quy định này cần được xem lại vì hiện nay một chiếc xe máy tới tay người dân thì người dân đã phải chịu rất nhiều loại thuế, phí và giờ chịu thêm phí đường bộ nữa thì không hợp lý.

Còn Bộ trưởng nói HDND địa phương có quyền quyết định thu hay không thu loại phí này thì cũng cần xem lại các quy định. Nếu chính quyền địa phương có thẩm quyền thì không bao giờ HDND TP.HCM quyết định thu phí này.

Vì HĐND TP.HCM đưa ra quyết định thu loại phí xe máy chậm nhất trong 63 tỉnh, thành và lãnh đạo Thành uỷ, UBND, HĐND cũng ngồi bàn rất nhiều về vấn đề này và thấy rằng do luật quy định nên bắt buộc phải thu.

Thậm chí chúng tôi còn tổ chức một cuộc họp chuyên đề về việc có thu hay không loại phí này với người dân thành phố, nhưng phí này không phải là muốn hay không muốn mà là buộc phải thu, nên xin Bộ trưởng xem lại….

Vấn đề thu phí đối với đường bộ có lý do của nó nhưng trong tình hình kinh tế xã hội hiện nay phải xem xét loại bỏ phí này, vì như tôi đã phân tích, loại phí này không hợp lý, mức hành thu cao.

Ngoài ra, cũng có vấn đề xin Bộ trưởng quan tâm, đó là việc hành thu giao cho phường, xã, giao để các cán bộ khu phố, tổ dân phố… áp thu, cũng đặt ra nhiều nghi vấn, rất tội cho các đồng chí này.

Hơn nữa, người dân hiện đã đóng quá nhiều khoản thuế, phí rồi. Nếu tiết kiệm và điều hành chi ngân sách hợp lý thì chắc chắn sẽ có khoản thu để bù đắp, đơn cử như hiện thu tài sản từ tham nhũng mới được 22% ...  Khi kinh tế phát triển thì người dân cũng phải được hưởng lợi từ sự phát triển đó thì mới phấn khởi được, vì nói cho cùng đường cũng là tiền đóng góp của người dân và Nhà nước bỏ ngân sách ra làm.

Thêm nữa, có sự phản ánh về sự thiếu công bằng như cán bộ đi làm bằng xe công, xe này cũng phải đóng phí nhưng đây là do tiền ngân sách trả. Còn người dân có xe thì lại phải tự bỏ tiền ra đóng phí, đó là sự thiếu công bằng.

Còn thiếu công bằng bởi một lẽ, dân đi trên đường đất mưa thì lội, nắng thì bụi nhưng cũng phải trả tiền phí bằng với người được đi trên đường nhựa đẹp. Thiếu công bằng nhiều lắm, rất mong Bộ trưởng cân nhắc, xem xét lại.

"Luật không quy định mức thu tối thiểu"

Bộ trưởng Đinh La Thăng: Tôi rất cám ơn chị Tâm đã thấu hiểu và hoàn toàn chia sẻ với những ý kiến chị Tâm vừa nêu. Nhưng tôi xin khẳng định lần nữa, theo quy định của Luật thì chúng ta phải thu phí xe máy.

Nhưng trong Luật, Nghị định và Thông tư hướng dẫn cũng chỉ quy định mức thu tối đa, không quy định mức thu tối thiểu. Điều đó có nghĩa HĐND cấp tỉnh, TP có quyền quyết định mức thu bằng 0, tức không thu tiền.

Đối tượng thu cũng do HĐND tỉnh quyết định, đối tượng nghèo, đối tượng vùng sâu vùng xa thì không phải thu phí.

Tiền thu này dành để bảo trì cho đường địa phương bao gồm đường thôn, xã, huyện... chứ không phải để bảo trì đường quốc lộ. Còn chuyện địa phương để lầy lội thôn xóm là trách nhiệm của địa phương, địa phương phải cân đối cho đầy đủ để có tiền làm con đường đó, công bằng giữa vùng này với vùng khác, đó là trách nhiệm của địa phương.

Xin khẳng định lại với chị Tâm lần nữa, Luật đã cho phép, HĐND có quyền quyết định mức thu phí xe máy của toàn bộ người dân TP. HCM bằng 0 đồng.

ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm: Thưa Bộ trưởng, TP. HCM là địa phương cuối cùng xem xét, quyết định mức thu phí này trong 63 tỉnh, thành phố. Khi HDND quyết định thu thì chúng tôi đã căn cứ vào tất cả các quy định mới nhất của Bộ Tài chính và đã áp dụng mức thu phí thấp nhất cho người dân thành phố…

Theo Bộ trưởng Đinh La Thăng, địa phương có quyền quyết định thu phí xe máy với mức 0 đồng

Bộ trưởng Đinh La Thăng: Cảm ơn chị, đấy là quy định cũ có mức tối thiểu và mức tối đa, chị nói hoàn toàn đúng. Nhưng bây giờ đã có quy định mới là chỉ quy định mức tối đa, không quy định mức tối thiểu. Có nghĩa xe đến 175 phân khối thu từ 0 đồng đến 100.000 đồng. Trên 100 phân khối là thu từ 0 đồng đến 150.000 đồng. Đó là thẩm quyền quyết định của HĐND.

"TP HCM sẽ quyết định mức thu bằng 0"

ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm: Nếu có quy định mới và có mức thu bằng 0 thì tôi nghĩ nhất định HĐND thành phố sẽ quyết định mức thu bằng 0.

Bộ trưởng Đinh La Thăng:  Tôi biết Chủ tịch HĐND TP là trăn trở việc này lắm nên TP là địa phương cuối cùng quyết định thu phí. Tuy nhiên, quy định mới hiện nay đã thay đổi, văn bản mới này sáng mai tôi sẽ gửi tặng chị.

Hoài Thu (ghi)

Theo Báo Giao Thông